Siostra Grażyna jest ostrożna, gdy idzie o negowanie idei świętego, absolutnego posłuszeństwa.

Ów “absurd posłuszeństwa” traci niekiedy nadprzyrodzony wymiar w kontakcie z najbardziej drobiazgowymi i przyziemnymi kwestiami codzienności. Siostrze Alicji skonfiskowano zeszyt z notatkami i telefonami. Usłyszała, że prowadzenie pamiętnika jest zabronione. Jakoś to przebolała, ale bardziej uciążliwa była kwestia dezodorantu: pozwolenie na jego używanie otrzymywały siostry, których nadmierna potliwość została zatwierdzona przez mistrzynię nowicjatu.

- Wiem, że ktoś grzebał mi w rzeczach - mówi s. Alicja. - I to nie raz, ale dość regularnie. Zdarzało się też, że przełożona zaglądała do mojej celi w nocy - zamykać się nie mogłam, bo klucza nie dostajemy. Wchodziła bezszelestnie, aż ciarki przechodziły.

Jednak w gorliwym wypełnianiu ślubu posłuszeństwa niektóre siostry zdają się wyrzekać nie tylko własnych upodobań, ale i najprostszych odruchów rozumu. Posłuszeństwo, które na pewno nie zawiedzie, nie zostawia pola do zrobienia “czegoś nie tak”, wyraża się najpełniej w groteskowej wręcz pasywności.

Wraz z przemianami 1989 roku zaczęła się w polskich zakonach ewolucja w podejściu do ślubu posłuszeństwa. Zmienia się styl wychowania - dziewczyna, która w domu była przyzwyczajona do partnerskich układów z rodzicami, nie będzie w nowicjacie potulną owieczką. Wiele moich rozmówczyń podkreśla, że dziś więcej się z siostrami rozmawia, więcej uzasadnia.

- W Kościele posoborowym mówi się, że podstawą życia duchowego jest trójnóg: wspólnota, Pismo, sakramenty - mówi kapelan i rekolekcjonista sióstr.

no dla mnie to jest oczywiste, ze taki kosciol istnieje... poza tym z topznych zrodel wiem jak wyglada zycie w zakonie i jakie zasady tam obowiazuja....

Nasi bracia odłączeni sprawują wiele chrześcijańskich obrzędów, które - zależnie od różnych warunków każdego Kościoła lub Wspólnoty - niewątpliwie mogą w rozmaity sposób wzbudzić rzeczywiste życie łaski i którym trzeba przyznać zdolność otwierania wstępu do społeczności zbawienia. Same te Kościoły i odłączone Wspólnoty, choć w naszym przekonaniu podlegają brakom, wcale nie są pozbawione znaczenia i wagi w tajemnicy zbawienia. Duch Chrystusa nie wzbrania się przecież posługiwać nimi jako środkami zbawienia, których moc pochodzi z samej pełni łaski i prawdy, powierzonej Kościołowi katolickiemu.