wiadomo że żadne tłumaczenie Biblii nie jest idealne i często brakuje słów mogących oddać w pełni oryginalne znaczenie. nie mam zamiaru uczyć się hebrajskiego ani aramejskiego a jestem ciekaw takich objaśnień, ukazujących "drugie dno" Pisma Świętego. Czy ktoś zna jakieś publikacje o tym traktujące?

Są 2 ciekawe wykłady na youtube na ten temat.
Jeden się nazywa "Zmieniając słowo", drugi "Walka o Biblię". Wykładowca należy do Adwentystów, jeśli ci to nie przeszkadza, to polecam.

Tanach, czyli Biblia hebrajska został spisany w tzw.laszon kodesz- żydowskim języku świętym i związany jest z religią judaizmu.Pierwszym polskim przekładem Tory nie oderwanym od historii , tradycji religijnej i tła kulturowego narodu żydowskiego jest niedawno wydany w języku polskim przekład wydawnictwa Pardes Lauder.Tora tradycyjnie oznacza Torę Pisaną i Ustną.Tora Pisana jest całkowicie niezrozumiała bez Tory Ustnej i może prowadzić do sprzeczności i błędów, kiedy tłumaczy się ją w oderwaniu od źródła.Interpretacja Tory jaką stosuje tradycyjnie judaizm ortodoksyjny jest wielowarstwowa i składa się z kilku poziomów:pszat, remez, drasz, sod. Tora w przekładzie Pardes Lauder na język polski, jest pierwszym w historii tłumaczeniem metodą targumu , czyli pierwszym przekładem "żydowskim" w pełnym znaczeniu tego słowa, ponieważ umożliwia głębokie zrozumienie tekstu Tory zgodnie z judaizmem, a więc jego tradycją ukształtowaną przez tysiące lat.Tłumaczenia inne, które ukazują się nieraz dokonywane przez Żydów, nie są jednak mimo to "żydowskie" w tym sensie, że nie nie uwzględniają Tory Ustnej (Tory Szebealpe). Jak pisze rabin Icchak Rapoport:" Naród żydowski otrzymał Torę pod góra Synaj około 3300 lat temu. Pośrednikiem był Mosze (Mojżesz), znany w żydowskiej tradycji jako Mosze Rabejnu - "nasz nauczyciel Mosze". Tora składa się z dwóch części - Tory Pisanej i Tory Ustnej. Obie są uznawane za pochodzące od Boga, obie też są niezmienne. Tora Pisana nazywana jest Chumasz - stanowi ją pięć ksiąg począwszy od Księgi Rodzaju (Bereszit), a skończywszy na Księdze Powtórzonego Prawa (Dewarim); Tora Ustna była przekazywana werbalnie z pokolenia na pokolenie, aż została spisana - przede wszystkim w Talmudzie."

Tora ustna i Talmud to produkty judaizmu poświątynnego, więc nowsze niż chrześcijaństwo. Pierwsi chrześcijanie inaczej zatem interpretowali Biblię hebrajską niż późniejsi rabini. Dodatkowo przez prawie 2 tysiące lat judaizmu rabinistycznego drogi interpretacji Biblii się rozjeżdżały. Dziś możemy się nauczyć wiele od żydów, ale mając własną tradycję nie musimy uznawać tamtej za istotniejszą.

Tora Ustna to właśnie Talmud. Judaizm pomimo zniszczenia Świątyni trwał dalej przez wieki, a Pisma święte judaizmu nie kończą się jedynie na Tanachu i Talmudzie, jest ich o wiele więcej. Oczywiście szanuje pana religię, ale wydaje mi się że człowiek współczesny powinien zdawać sobie sprawę, że istnieje w przypadku Tory oryginalny tekst w laszon kodesz - oraz - jego rozmaite tłumaczenia, nie zawsze z nim zgodne.Przekład nie jest Torą.Trzeba także wiedzieć,że tłumacze chrześcijańscy nadali oryginałowi Tory zupełnie inne znaczenia.Dla mnie było to istotnym bodźcem, aby szukać prawd źródłowych, choć zdaję sobie sprawę, że nie każdy posiada takie pobudki.Pozdrawiam

Wydawnictwo św. Pawła ma bardzo dużo pozycji. warto tam zajrzeć, odnośnie drugiego dna;)