Re: Biblia i uzupełnienia
kaloryfer napisał(a):
Dodatkowo Rutilus (przy innym temacie) pisze o "jednym papirusie (skąd ma takie informacje):
Cytuj:
A czy nie jest dziwne, że najstarsze tradycje Paweł, Marek, Mateusz, nic nie wiedzą o wniebowstąpieniu? Dyskusyjne jest, czy Łk 24,51 "i został uniesiony do nieba." jest oryginalny - z tego, co widze, jest tylko w jednym papirusie, stąd Biblia Warszawska go nie ma.
Moje pytanie brzmi o tę wielość wersji Nowego Testamentu. Czy występują w nich różnice? Czy były jakieś "priorytetowe egzemplarze" z których potem kopiowano na inne? I jak to jest z tymi teoriami o zmianach i manipulacjami? Co można wg dostępnych danych udowodnić (w miarę logicznie) a w co trzeba uwierzyć (lub nie)?
Dzięki i pozdrawiam.
Informacje o tym, jak zachowany jest tekst (a to pierwszy etap analizy) czerpiemy z wydania krytycznego (np. Nestle, Alanda), w który u dołu są zaznaczone dokładnie zarówno zachowane wersje: w papirusach, kodeksach manuskułowych i minuskułowych, w cytatach z ojców itd. Podaje też warianty tekstu. Nie jest to na tyle proste, że starszy tekst jest lepszy, bo niestety nie mamy żadnych oryginałów, jedynie kopie kopii. Najstarszy fragment papirusu (kilka zdań z ew.J) pochodzi z ok. 120 roku (jeśli dobrze pamiętam).
Czasem jest tak, że młodszy tekst zachowuje starsze wersje. Generalnie jednak tekst NT jest dość dobrze zachowany, istotne różnice zdarzają się dość rzadko. Jeśli chodzi o manipulacje, to większość dokonała się wcześniej, na poziomie redakcji. Wcześniejszych wersji możemy się tylko domyślać, np. istniała ponoć aramejska ewangelia Mateusza, inna niż dzisiejsza ew.Mt., większośc przyjmuje istnienie spisanego zbioru mów Jezusa - źródło Q, ale hipotez jest tutaj multum
czytaj tutaj. Możliwe, że istniała też historia meki, jako odrębny przekaz.
