[...]

Gośc Niedzielny co tydzień drukował jeden felieton po slasku, a ty chcesz tu wamawiać, ze cały numer był w gwarze.....idz spac starziku


[...] - angua

Eeeeee Beli, ale karlus nie pisze, ze caly numer tylko, że "Gawenda...". Z czego ja wnioskuje, że to tylko jeden artykuł....

Po cóz sie tak unosić - toż to nasz ziomek i rodak jest
Jakby to byl gorol, Beli to bym jeszcze zrozumiala, ale na swojego...
Narka.

We starożytni Grecyji geronty zasiadali we takij radzie, kero miała dużo do powiedzynio; a tyż we prawie wszystkich kulturach geronty byli w zocy: i we tych już dobrze ucywilizowanych, i u tych dzikusów, ludzi starych miało sie w zocy, bo zawdy dobrze radziyli, choć gryfnych słów niy używali i żodnymu niy kadziyli ino kożdymu poradziyli prowda nazdać jak świni do koryta. No i mie niyboszczka matka uczyli: "suchej starszych, bo dobrze radzóm". A takigo, bele jakigo scocha, kery jich zniywożoł po prostu po pysku sprali a łón jich za to musioł we rynka pocałować ze podziynkowaniym, bo jakby tego niy zrobiół, to by ni mioł po co do spowiedzi iś. Kapelón i tak mu łozgrzyszynio niy doł, aż sie ze starym niy pogodziół i niy pedzioł mu: "Niy górszóm sie na mie! Jo już tak godoł ani robiól niy byda." A stary, jak to stary, na modzioka sie - tak po prowdzie - gorszyć niy poradziół, ale ino udowoł zgorszónego, coby tego modzioka moresu trocha nauczyć.
Belizariuszowi zasik radza, coby sie trocha zaczytoł we Ksiyndze Móndrości abo we Ksiyndze Przisłów. Na pewno mu to na dobre wyńdzie.
Tóz: Pyrsk ludkowie - jak godoli Kaczmarek ze Lichtoniem, Tereskóm i cółkóm radyjowóm czelodkóm.

Uszy mi więdną jak słyszę śląską gwarę. Oby coraz mniej ludzi posługiwało się tym śmiesznym językiem.

Incognito

W tym wzgledzie jestem Twoim całkowitym przeciwnikiem.
Gwara ślaska to kultura danego regionu. Region bez kultury jest jak naród bez historii....brak tozsamości jest błedem i to niewybaczalnym. Kosmopilityzm to mutacja człowieczeństwa....a mutanci z reguły zle koncza.

Obraź się "angua" i wypchaj się bobem, tych kilka dni, które mi do przezycia zostały "na kiblu przesiedza" i cieszę się, że nie będę musiał być świadkiem unicestwienia śląskości. Pyrsk ludkowie. Karlus ze Burowca, z nad smierdzącej Rawy.

nio, ja tam osobiście się cieszę, że hanyski swój temat mają.. miło poczytać ten język piękny
A co do zamierania kultury Śląskiej to do tego nie można dopuścić (no może nie kosztem innych czytelników forum, tylko ogólnie), bo jak się ze Sląska druga Warszawa zrobi, gdzie ludzie bez korzeni są i umiejscowić się w kulturze nie mogą to będzie największa porażka naszego narodu..

no, patetycznie mi wyszło, ale co tam lubię Ślązaków i nic na to nie poradzę (na szczęście są wyjątki )

Pozdrawiam

Bejot'ko, wcale to nie wyszło patetycznie, wyszło prawdziwie. Być może, dobrze by było założyć taką odrębną stronkę (ta starość, nawet słowek wiele się zapomina). A na przykładzie tych, którzy po śląsku się ze mną nie zgadzają, myślę, że znajomość naszej slaskiej mowy - szczególnie zaś tej pisanej jest coraz gorsza. Niewiele mi już czasu zostało i ciężko będzie umierać ze świadomością, że niedługo po mnie śląskość umrze.

myslę Karlus, ze jednak byli zaplanowani
jeśli nie przez rodziców to przez Boga

nie ma języka śląskiego nawet w rozumieniu tego słowa jako "mowa", jest gwara śląska

PS
Rawa jest rzeczywiście smierdząca niesamowicie
wiem coś o tym bo mi wieje z oczyszczalni prosto w balkon
aha, Rawa nie jest rzeką , jest poza klasą jako ściek...

Spoko - NIGDY sie nie zrobi. Taka pomyłka jak stolyca w zabetonowanej wsi juz wiecej nie nastąpi. Śląsk natomiast ma zbyt długa historie i zbyt głebokie korzenie żeby powstał taki tandetny tygiel na jego miejsce jak to sie Ty obawiasz...

Cosik mi sie zdowo, iżeś Ty niy jest Ślónzok ale "basztard". Bo jo za bajtla ze mieszkym chodziół na łąka, po trwa do królików, zawdy jak żech szoł koza paś. A jak Ci zawodzo łokryślynie "śłónsko mowa", to Ty może i mosz prawie bo Ślónzok niy mówi ino godo. Bez tóz lepi napisać "ślónsko godka"

Chyba rzeczywiście śląskość zamiera, bo widać młode pokolenie rodowitów ślązaków nie zna slonskiej godki, bo w domu i szkole uczono ich jedynie języka polskiego.

Jak różaniec z gorzołkóm wygroł

Mioł żech wtedy nie wiyncyj, aniżeli dwanoście lot, a bóło to wtynczos, kej sie dopiyro co Drugo Wojna Światowo skóńczóła. W naszyj parafiji bóły wtynczos Misyje, na kerych nauki głosiół jakisik zakónnik. Do dziś – choć żech już emeryt – pamiyntóm, co łón nóm, bajtlóm wtedy godoł.
Musiały te Misyje być w październiku, bo tyn zakónnik nóm zakwoloł rzykanie różańca.
Chodzynio do kościoła na różaniec, to łón nóm niy musioł zakwolać, bo my, dzieci, radzi na te nabożyństwa chodziyli, a to skuli tego, że w październiku, to sie już wczas ćma na dworze robióło i kejby niy różaniec, toby my już wszyjscy musieli bardzo wczas w dóma siedzieć. Bo tak wtynczos bóło, że jak sie na dworze ćma robióło, to dzieci niy mogli już po dworze lotać, ino musieli iść do dóm. Różaniec zasik sie kóńczół ło łósmy na wieczór kej na dworze boło już blank ćma.
Jak my po różańcu ze kościoła szli do dóm, to my po dródze wyprawiali istne breweryje. Brali my z dóma taszynlampy, kere reflektor miały taki wysadzóny na wiyrchu. Jak sie tyn reflektor do gymby wsadzióło, to sie człowiekowi lica na czerwóno świycióły, a jak sie tak wlazło do krzoków, co rósły kole drógi, to szło udować ducha i dziołchy straszyć. Dziołchy jak sie zasik wystraszóły, to pierzińsko piszczały, nó i bóło kupa uciechy skuli tego. Moja koleżanka ze szkoły powszechnyj, kero my Irka wołali, niyskorzi, kej my już dorośli, to mi pedziała, że łóne sie wcale niy boły, ale ino udowały, że sie bojóm, bo tyż ze tego mieli kupa uciechy.
Ale jo niy chca wspóminać ło tym, co my za dzieci wynokwiali, ino chca łopisać ta nauka ło różańcu, kero nóm kaznodzieja głosiół. A godoł wtynczos tak:
We jednyj parafiji, tu na Górnym Ślónsku, miyszkała jedna rodzina. Byli łóni biydni, bo łociec tyj rodziny, dużo piół gorzoły, a przeważnie wtynczos, jak dostoł forszus abo geltag. Totyż niyroz brakowało jym piniyndzy na jedzynie. Bóło we tyj rodzinie trzech chopców. Dwóch śnich chodzióło do szkoły powszechnyj. Nojstarszy bół już we szóstyj klasie, a tyn średni we trzecij. Nojmodszy mioł dziepiyro piyć lot i jeszcze do szkoły niy chodziół.
Jak sie "stary" łopiół, to jak prziszoł do dóm, prawie zawdy robiół haja, cheba że bół tak naprany, iże ło bożym świecie nic niy wiedzioł i zarozki jak prziszoł to usnół.
Kejsik jedyn jego kumpel, kery widzioł, jak łón swojigo synka fest zbiół, to sie go zapytoł:
- Za coś ty tak Franka zbiół?
A na to mu tyn łożyrok:
- Za to, iże ni ma za co.
Niyroz tyż piznół swoja baba. I łóna już tego strzimać niy umiała. Totyż jak prziszła roz do kościoła po tym jak jóm chop zbiół (a łóna co dziyń przichodzióla do kościoła, zawdy na piyrszo mszo, co sie już ło szósty łodprawiać zaczynała), to sie biydactwo łozpłakała, jak klynczała przed łoltorzym Matki Boskij Bolesnyj. I wtynczos prziszła ji tako myśl do gowy:
- Musza ino poszukać tyn czorny różaniec, kery Józikowi jego matka dali, jak umiyrali.
Jak prziszła do dóm, zarozki zaczóna szukać tego różańca i znodła go we szuflodzie, kaj bele jake urzyndowe papióry bóły skowane. Józek, tyn jeji chop mioł szychta we tyn dziyń „ło drugi” i terozki na placu pogwizdowoł na gołymbie i piwo popijoł. Jego szaket, kery nosiół na przewłócka, wisioł na dźwiyrzach, na hoku. Hyjdla (na kście ji dali Jadwiga) wsadzióła różaniec do tyj małyj wiyrchniyj kapsy, w keryj panowie nosiyli take elegancke taszentuchy.
Prziszła sobota, a we sobota trefióło piytnostego i Józik dostowoł geltag. Hyjdla i jeji chopcy zawdy sie takigo dnia łokropnie boli, bo we te dnie łociec przichodziół do dóm na fleku, a potym skuli bele czego jich biół. Hyjdla sie we tyn dziyń niy uwijała z łobiadym, bo Józik a tak zawdy niyskoro przichodziół do dóm i łóna zawdy potym musiała tyn łobiod grzoć.
Nogle sie Hyjdla zatrwożóła, bo choć bóło dziepiyro trzićwierci na trzecio, dźwiyrze sie łotwarły i Józek wloz do kuchnie.
Hyjdla zarozki sie zaczóna wymowiać:
- Józik, niy górsz sie, ale jo myślała, że dziś niyskorzi przidzies i żech jeszcze ze łobiadym niy jest fertig.
- Niy trop sie, Hyjdla - łodpedzioł Józek - jo se puda do chlywika. Trocha drzewa narómbia i jakiś kibel wónglo prziniesa.
- Moga iść z wami - zapytoł sie tyn nojstarszy, Franek.
- A dyć pódź - pedzioł łociec, a na to modsze chopcy jak na jakoś kómynda:
- Jo bych tyż chcioł z wami iść.
- Tóż pódźcie, pudymy wszyjscy, to nóm robota pudzie jak diosi, a i mamie niy bydymy tukej zawodzać.
Tak po prowdzie, to Józek już downo do chlywika niy zaglóndoł, bo drzewo rómboł i wóngel nosiół Francik.
Jak Józek wloz do chlywika, to zarozki ujrzoł śtyry nowe budniki, w kerych bóły mode króliki. Józek połoglóndoł te budniki ze wszystkich strón i zapytół sie:
- A kto to zrobiół te budniki?
Na to nojmodszy Karlik:
- To Francik zrobiół, a my ze Bogusiym deski na hołdzie zbiyrali, i trocha mu pomogali.
- Toście to szykownie zrobiyli. A kejście to zrobiyli?
- Jak sie jeszcze zima niy skóńczóła - pedzioł Franek.
- To jo już tak downo niy bół we chlywiku!? - Józek bół fest zdziwiony, bo przeca już sie maj łozpoczón i gospodorze, mieli już downo pola połorane i już sie łóne zielynióły.
- Francik chcioł łojcu pedzieć, że łon już przinojmni rok we chlywiku niy bół, ale sie wstrzimoł, bo sie boł, iże sie łociec łozgorszy.
Józek sznupoł po chlywiku, jakby czegoś szukoł.
- Tato, czy wy cosik szukocie? - zapytoł sie Franek.
- Niy, ino tak patrza, czy by tu niy szło budy na koza zrobić.
- A dyć by szło - pedzioł Franek - jo tu moga miejsce narychtować. Ino skónd weźniecie koza.
- Stary Galwas mi łobiecoł. Wczora tak mi padoł: Ty mosz dzieci, a łóne majóm dużo mlyka pić. A mie moja ciepła dwie kozicki, to ci jedna dóm..
A potym Józek pedzioł do chopców:
- Ale mamie na razie nic ło kozie niy godejcie. Niych to bydzie nasza tajymnica.
Po kwili prziszła do chlywika Hyjdla i zdziwióła sie, że jeji chopy - jak zawdy godała - niy sóm bez tego nojstarszego bite ani na nich niy ryczy, ino se fajnie łosprawiajóm.
- Może by już bóło dość tyj godki i prziślibyście na łobiod, bo jak bydzie zimny, to niy bydzie smakowoł.
Franek zaroz chyciół łopata i nafolowoł kibel wónglym. Kożdy z modszych chopców wzión po kupce drzewa, a stary chyciół za hynkel i zaniós kibel z wónglym do kuchnie. Potym sie wszyjscy umyli we waszpeku, i woda wyloli do kibla, kery bół na ślywki. A potym wszyjscy prziśli do stoła. Stanyli nałokoło i czekali aże łociec pociyrz przed jedzyniym łozpocznie. Ale Józek już tyn pociyrz zapómnioł, bez tóż ino sie przeżegnoł i usiod. Cołko rodzina, tak jak łociec tyż sie ino przeżegnała i zaczynli jeść.
Stół bół ustrojóny, prawie tak, jak na wilijo. Bół przikryty tisztuchym, i Hyjdla wycióngła porcelanowe talyrze. Aże sie Józek zdziwiół, bo na beztydziyń jodali ze blaszannych misek.
- A ty coś tak tyn stół ustrojóła? Jak na jakeś wesele abo gyburtstag?
Hyjdla sie zaczerwiynióła i pedziała:
Boś ty tak wczas ze roboty prziszoł, choć to przeca dzisioj geltag. Bez toch sie tak uradowała, i to ze tyj radości.
- Tato, a jo sie tyż strasznie raduja żech z wami bół w chlywiku i my ło tyj naszyj kozie łosprawiali - wyrychlół sie nojmodszy Karlik.
- Ło jakij naszyj kozie godosz, przeca my niy mómy kozy i nigdy my żodnyj kozy my niy mieli? - zapytała sie zdziwióno Hyjdla.
- Nó, i mosz gizda z dugym jynzykym, co zaroki musi wszystko wypaplać. To miała być nasza tajymnica. Ale jak już Karlik ta tajymnica wyzdradziół, to ci powiym, że mi stary Galwas łobiecoł dać modo koza, bo mu się ta staro łokocióla. A widzisz. Takeście mie zagodali żech zapómnioł ci dać geltak.
Józek wstoł łod stoła, podeszoł do dźwiyrzy na kerych, na hoku wisioł jego szaket i wycióngnól śniego piniondze. Położół cołko kupka przed Hyjdlóm i pedzioł:
- Cołki geltag, co do grosza. I łod dzisioj bydzie tak zawdy. A dziwisz sie na pewno, skond mi sie to wzióno?
- Mosz recht. trocha sie dziwia - prziznała sie Hyjdla.
- To bóło tak - zaczón Józek - szukołech po kapsach cygaretów. Alech ni mioł. Pomyślołech se, że może w tyj małyj kapsi byda mioł jakiś kepniynty sztómel. Ale jak żech wraziół tam palce, to zamiast sztómla znod żech tam różaniec. Taki czorny, nó wiysz, tyn, kery mi mama dali, jak umiyrali. Mama, jak mie na łostatek pobłogosławiyli, to mi przikozali, cobych bół porzóndnym człowiekym. Alech ło tym różańcu zapómnioł. A i ło tym, co mi mama przikozali, żech niy pamiyntoł. Zasik teroz, kej żech tyn różaniec znod, toch se wszystko przipómnioł. Bez toch bół na smyntorzu, na grobie łod mamy - ty ani ło tym niy wiysz - i tamkej żech mama prosiół, coby sie na mie niy gorszóła i łobiecołech ji, że sie poprawia i byda na sia dowoł pozór, cobych sie w gorzole niy utopiół. Cieszysz sie Hyjdla?
Na to sie Hyjdla łozpłakała. Ino terozki niy ze zgryzoty, ale ze radości. A Józek zaś pedzioł do swojigo nojstarszego syna:
- Widzisz jake to sóm te baby? Beczóm jak jym jest źle, ale tyż beczóm jak sie radujóm.
- Józik, jo ci jeszcze cosik musza pedzieć - łodezwała sie Hyjdla. Trocha zaczekała a potym pedziała - Tyn różaniec, to jo ci do kapsy wrazióła. Niy bydziesz sie gorszół?
- Nó i patrzcie. Przinojmni roz moja baba zrobióła cosik doprowdy móndrego - i Józek zaczón sie śmioć, a na kóniec pedzioł:
- Jutro mómy niydziela. Jo se wzión fraj, bo przeca już downo żech ni mioł wolnego, a mi sie noleży. Rano wszyjscy do kupy pudymy do kościoła na mszo, a ze kościoła do Szałaja i mama nóm lody kupi. Co wy ło tym myślicie?
Tak to różaniec wygroł z gorzołkóm - zakóńczół te kozanie misjonorz, a na samym łostatku pedzioł:
Możecie mi wierzyć, że tyn chop Józek juz do dzisioj gorzoły niy popijo, i że to, coch wóm tukej pedzioł to jest cysto prowda, bo tyn nojstarszy syn Francik, kery króliki chowoł, to bół jo.

Takie prawo ewolucji - jednostki słabiej przystosowane wymierają. Ta gwara jest ludowym dziedzictwem, ale raczej o charakterze hobby, nie praktycznym. Ludzie wolą mówić w oficjalnym języku polskim, bo w ten sposób mogą się dogadać ze wszystkimi, nie ma co mieć do ludzi pretensji, że wolą żyć tak jak jest im łatwiej - posługując się ogólnopolskim.