Rojza Genendel napisał(a):
jakże może cierpieć nie mając jeszcze układu nerwowego?
Układ nerwowy kształtuje się bardzo wcześnie:
Cytuj:
OKRES PRENATALNY
ROZWÓJ UKŁADU NERWOWEGO
Pierwszy trymestr
Kształtuje się układ nerwowy - kontroluje już układ mięśniowy i zmysł dotyku; niezwykle szybkie tempo rozwoju - powstaje kilka tysięcy nowych komórek nerwowych co minutę w drugim, a co sekundę w trzecim miesiącu ciąży.
Pierwszy miesiąc
Dzień 13 - tworzą się zawiązki układu nerwowego.
Dzień 19 - z neuroblastów (pierwotnych komórek nerwowych) tworzy się cewa (rynienka) nerwowa.
Dzień 21 - cewa zamyka się, powstaje z niej rdzeń kręgowy i nerwy obwodowe, pierwsze komórki centralnego układu nerwowego - trzy pierwotne pęcherzyki mózgowe (przodo-, tyło- i śródmózgowie).
Tydzień 4 - dwa dowody na wykształcenie się układu nerwowego i generowanie impulsów nerwowych przez rdzeń kręgowy: pierwsze skurcze serca i pierwsze spontaniczne ruchy.
Drugi miesiąc
Tworzy się pięć pęcherzyków mózgowych, początek różnicowania się neuronów kory mózgowej; powstaje przysadka.
Tydzień 6 (dzień 41) - dowód na współdziałanie układów nerwowego i mięśniowego: pierwsze odruchy nerwowe, spontaniczne wyginanie grzbietu i karku, podnoszenie się i opadanie.
Tydzień 7 - półkule mózgowe stopniowo wypełniają górną część czaszki.
Dzień 43 - pierwsze fale mózgowe, marionetkowe ruchy pączkujących kończyn górnych i dolnych, intensywny rozwój oka, neuronów siatkówki i korowych ośrodków wzroku.
Połowa tygodnia 7 - wargi są wrażliwe na dotyk, ich drażnienie wywołuje ruchy tułowia.
Tydzień 8 - intensywny rozwój pęcherzyków mózgowych, początek unerwiania ucha wewnętrznego.
Trzeci miesiąc
Tydzień 9 - neurony wypełniają cewę nerwową, dalszy rozwój zmysłu dotyku (drażniona powieka zamyka się, dłoń zaciska się w pięść), niezależne ruchy kończyn (impulsy z rdzenia kręgowego), przysadka wydziela gonadotropinę (jeden z hormonów płciowych), powstaje nerw węchowy.
Tydzień 10 - poszczególne części mózgu są rozwinięte, doskonali się zmysł dotyku (drażnienie czoła wywołuje ruchy głową), dziecko się rusza - ziewa, przeciąga się.
Tydzień 11 - coraz większa powierzchnia ciała jest wrażliwa na dotyk (górna połowa), ale reakcje na dotyk nie są zróżnicowane.
Połowa tygodnia 11 - przy zaciskaniu dłoni w pięść udział bierze kciuk, powstają receptory węchowe.
Tydzień 12 - powstaje nerw wzrokowy, pierwsze ruchy klatki piersiowej, nabierania i wypierania wód płodowych, odruch ssania; środkowe, boczne i dolne części ciała wrażliwe na dotyk; fale mózgowe nieregularne, ale zapis EEG ujawnia cechy indywidualne aktywności mózgu; odruchy związane są raczej z biernym unikaniem bodźców; ślinianki wytwarzają ślinę.
Drugi trymestr
Pełna liczba mózgowych komórek nerwowych, ich intensywny rozwój.
Mielinizacja włókien nerwowych rdzenia kręgowego - powstawanie otoczki tłuszczowej; dzięki temu impulsy przepływają szybciej i skuteczniej.
Więc może odczuwać ból i cierpieć.
