Akruk chyba jednak żartuje.

Ja ostatnio wybierałem sobie mieszkanie spośród innych - pomimo tego, że nie tylko tego mieszkania, ale i tych innych w ogóle nie ma (na razie jest tylko dziura w ziemi).

A co dopiero Bóg! On nawet dziury w ziemi (ani samej ziemi) nie potrzebuje:

W Nim bowiem wybrał nas przed założeniem świata, abyśmy byli święci i nieskalani przed Jego obliczem. (Ef 1,4)

To co nazywamy wolna wola to tak naprawde zwykla kalkulacja miedzy jedna korzyscia a druga.

Więc oddaj swoją wolną wolę Bogu - wtedy będziesz niewolnikiem dobra.

Przeszukałem forum - znajduje się na nim mnóstwo tematów o jakiejś tajemniczej "wolnej woli" (proszę wybaczyć mi ten lekko prowokacyjny styl). Wszyscy (albo prawie wszyscy) wydają się z wielką pewnością siebie szermować tymi słowami. Wolna wola to, wolna wola tamto.

Ale...czym tak właściwie jest lub miałaby być ta cała wolna wola? O co tu w ogóle chodzi? Z czym to się je? Wolna od czego?

Wszyscy najwyraźniej wiedzą o co chodzi, tylko ja biedny tego nie ogarniam. Czy ktoś mógłby mi to pojęcie wyjaśnić w taki sposób, abym zrozumiał?

Wolna czyli niezależna od zewnętrznego przymusu, a wola od woleć, od wyboru. Czyli inaczej niezależny od zewnętrznego przymusu wybór, decyzja. To raczej nie jest problematyczne. Problematyczne jest dokładne zdefiniowanie owej wolnej woli, bo zanim podejmiemy decyzję i ją zaczniemy realizować mamy zbieranie i analizę danych. To na ile skutecznie to zrobimy, decyduje o tym czy sama decyzja jest lepsza czy gorsza. Wolna wola nie oznacza dobrej decyzji. Wolna wola to zdolność do wybierania tego co jest dostępne według tego co my chcemy, nawet jeśli to będzie coś złego. W wierze jest to odwrócenie się od Boga.

Możemy zacząc od klasycznej definicji scholastycznej? A nawet przedscholastycznej

Wolna wola (liberum arbitrium - pojęcie filozoficzne) jest władzą duszy, która tak kieruje rozumem i wolą, żeby niezależnie określała zasady myślenia i działania człowieka.
Definicja Augustyna:
Liberum arbitrium est mentis et voluntatis gubernatio soluta ab omnibus rebus quae agendi licentiae intervenire possint

Tak pojęta "wolna wola" jest czyms innym niż konkretny akt woli (jakieś postanowienie, decyzja, wybór).
"Wolna wola" różni sie od woli tak samo jak "umysł" od myśli.

Jakieś inne propozycje? uzasadnione?

Tylko od zewnętrznego? Czyli wola zależna od zjawisk zachodzących w mózgu jest wolna, ponieważ nikt nią z zewnątrz nie steruje?

Podczas zbierania i analizy danych dokonujemy decyzji samych w sobie, dotyczących sposobu zbierania danych i analizy.

To jest dla mnie oczywiste

Czyli jeśli nasz wybór (spośród dostępnych decyzji) jest zdeterminowany naszym chceniem, to nadal jest to wolna wola? A skąd się bierze to nasze chcenie? Dlaczego chcemy akurat tego, a nie czegoś innego?

Od razu zaznaczam (tak na wszelki wypadek), że nie chodzi mi tutaj wyłącznie o kwestie odwrócenia się od Boga, lecz o kontekst jak najbardziej ogólny, czyli nawet o decyzje typu: Wziąć parasol, czy go nie wziąć?

Niezależnie od czego?

Nie znam łaciny zbyt dobrze, więc zakładam, że to jest to samo, co wyżej napisałeś?

Travis jakie zjawiska zachodzące w mózgu masz na myśli?

Z punktu widzenia językoznawstwa określenie "wolna wola" to właściwie tautologia. Oba słowa oznaczają to samo i wywodzą się z łacińskiego "volo" - chcieć, pragnąć, życzyć sobie - ale także - postanowić, polecać, ustanawiać - oraz - przyzwalać na coś, godzić się. Odrębnym znaczeniem tego słowa jest "latać".
I warto pamiętać o znanym powiedzeniu Artura Schopenhauera: "Człowiek może robić co chce, ale nie może chcieć czego chce." Ma ono bardzo daleko idące praktyczne konsekwencje.

W tym temacie polecam opowiadanie/mikropowiesc Jacka Dukaja pt. "Linia oporu", w którym stawia m.in. teze, ze cały nasz rozwój ukierunkowany był zawsze na pokonywanie oporu ze strony natury- oraz pytanie co bedzie nadawało nadawało sens życiu homo sapiens, gdy ograniczenia te przestaną miec znaczenie, gdy własciwie nic nie bedzie, rzec można, determinowało "chcenia" ?

Wolna wola polega na przykład na tym, że masz przed sobą tabletkę albo coś takiego, dajmy na to lekarstwo, które jest nie bardzo smaczne, ale wiesz, że Ci pomoże na jakiś tam ból czy chorobę, jednak z tego względu, że jego smak nie jest genialny, nie przyjmujesz go i nikt Cię do tego nie zmusza. Sam, na własną odpowiedzialność, wybierasz, że go nie przyjmiesz, na własną odpowiedzialność wybierasz chorobę, ale zaoszczędzisz sobie tymczasowego niesmaku.

Zostawmy ten punkt. Moim zdaniem lepiej jest zająć się pozostałymi pytaniami, które zadałem.

Brzmi to ciekawie, choć zdanie jest pozbawione kontekstu, więc nie jestem pewien, co autor miał na myśli. Doszliśmy na razie do tego, że wolna wola to zdolność do postępowania zgodnie z naszym chceniem. A ja zadałem pytanie: skąd się bierze nasze chcenie? Dlaczego chcemy tego, a nie czegoś innego?

No tak. Załóżmy, że to Ty stoisz przed taką decyzją? Co wówczas wybierasz i dlaczego?

Do czego ci jest potrzebna odpowiedź? Czy definicja wolnej woli jako "zdolności do postępowania zgodnie z naszym chceniem" jest bez tego niejasna lub niezrozumiała?

No to nie wiem czy do słusznego wniosku doszliście, zwłaszcza w kontekście przywołanego cytatu. Zdolność czynienia zgodnego z naszym chceniem jest jedynie wolnością fizyczną, wyrazem fizycznego nieskrępowania. Pytanie następne skąd się bierze nasze chcenie pewnie bardziej przybliża do celu.
Od czego zależy nasze chcenie i czy przypadkiem nie jest czymś zniewolone..

Prawda. Cała sprawa jest bardzo zawiła. Pytań można postawić wiele. Bo przecież ktoś nas nauczył interpretować dane, a to nieraz zostało nam podane jako pewnik. Nie da się zrezyszą wszystko samemu zweryfikować. A zatem nasza wolna wola jest efektem końcowym tego czego nas nauczono, co nam przekazano, naszej estetyki, oczekiwań, wartości jakimi chcemy sie kierować, doświadczeń i dopiero na końcu jest nasza decyzja. A zatem postawiłbym takie pytanie - czy człowiek poddany danemu oddziaływaniu przez długi czas, jest zdolny do podjęcia innej decyzji niż ta która wynika z tego oddziaływania np czy zidoktrynowany terrorysta jest w stanie odwrócić się od tego do czego był szykowany całe życie. Myślę że punki ma wątpliwości, tak długo jak myśli nad tym czy postępuje słusznie, może podjąć decyzję że jednak się nie wysadzi. Aby to jednak nastąpiło musi mieć kontakt z inną treścią niż mu podawano.


Jeśli w decyzji jest nasze chcenie to chyba nawet dodatkowo świadczy o wolnej woli. Wola i chcenie to chyba podobne słowa.
A czemu coś chcemy? Chcemy jeść lody bo nam smakują, ale to jest niezależne od naszej świadomej woli. Wybieramy jednak to co zmysłami odbieramy jako dobre. Nie możemy za to sami zdecydować co nam będzie smakować. A zatem wolna wola dotyczy pewnego zakresu rzeczy. Mogę jednak nie jeść lodów uznając że chce podjąć post, albo za dużo ich jem i tyje. To ja decyduje, które moje chcenie jest ważniejsze - chcenie zdrowia i sylwetki, czy chcenie jedzenia.