Zatem masz problem. Dla mnie Biblia jest Księgą Przymierza Boga z człowiekiem, a nie podręcznikiem do historii.

Idący, brniesz, a czort karty rozdaje.

Czytaj, czytaj zanim napiszesz. Nie napiłem o całej Biblii, lecz o wielu jej tekstach, których w Biblii mogą być setki i tysiące, odrębnych. Biblia bowiem to 72 odrębne księgi, dziesiątki rozmaitych autorów lub redaktorów całości lub części i fragmentów ksiąg. Pisałem już, że w samym poemacie na cześć Boga Stwórcy świata i człowieka (w sumie tylko dwa rozdziały) dopatrzono się tekstów, pochodzących z trzech tradycji, J, E i P. Widzieć w Biblii jako monolit tekstowy, to głupota.

Według Ciebie, czym Biblia jest?

"Czasem…"
Czasem się trafia
taka parafia,
gdzie anioł z diabłem
to jedna mafia!

Jan Bester

Czy ja powiedziałem, że Biblia jest podręcznikiem do Historii?
Ale czy Abraham, czy prorocy nie są faktami historycznymi? Czy Jezus nie jest faktem historycznym? Czy założenie Kościoła nie jest takim faktem?
Więc trzeba rozróżnić, o czym mowa, o jakim tekście mówimy!!


Śledzisz dyskusje biblijne. Czy nie widzisz, ile na skutek wyrazowej interpretacji wszystkich tekstów jednakowo zapętliło się i zagubiło swoją wiarę? Polecam
książkę Hellera-Pabjana.

https://wiadomosci.wp.pl/wieloryb-polkn ... 913762112a

A więc pewnie też Jonasz był historycznie połknięty?

Nie wiem, o których prorokach wspominasz. Ale, generalnie nie przypominam sobie konkretów na ich temat. Natomiast co do Abrahama to mam wielkie wątpliwości, czy jest postacią historyczną. Mało prawdopodobne, choć nie można wykluczyć z całą pewnością.
Biorąc jednak pod uwagę, że jego dzieje były spisywane ok. 1 500 lat po tych wydarzeniach, wydaje się wątpliwe, aby był on konkretną postacią historyczną. Tym bardziej, że badacze starożytno0ści oraz bibliści powątpiewają w istnienie konkretnego Abrahama. W dziejach zbawienie Abraham pełni taką samą rolę, jak Lech, brat Czecha u Rusa, w historii Polski. Ale ni9e jest to zaprzeczeniem, ale poważną wątpliwością.
Nie jestem biblistą, dlatego nie wymyślam swojej oceny, tylko przyjmuję to, co głoszą współcześni bibliści. Zatem nie mam żadnych podstaw do uznawania go za postać historyczną, ani też uważać go za postać fikcyjną.
Przyjmuję jednak, że był kiedyś (kilka tysięcy lat temu) jakiś człowiek, któremu Bóg się objawił i który posłuchał Boga, zaufał mu. Który rozpoczął dzieje przymierza Boga z człowiekiem. Imię tego człowieka nie przechowało się. Natchniony pisarz tak go nazwał. Jednak treścią opowieści jest zawarcie przymierza, Boska ingerencja w ludzkość.

Na jakiej literaturze się opierasz że zapis o Abrahamie datujesz tak późno? Nie uznajesz tej księgi Mojżeszowej? Masz jakieś źródła?

Obecnie TORĘ datuje się na VI - V wiek p.Ch. Choć jeszcze w wielu publikacjach można znaleźć info, że było to 5 wieków wcześniej. Obecnie badacze są przekonani, że spisanie nastąpiło po niewoli babilońskiej. Ze względu na wiele odniesień do niej.

Według mnie Księgi Mojżesza można przypisać, zgodnie z powszychną tradycją, zwłaszcza katolicką, samemu Mojżeszowi jako głównemu ich twórcy i redaktorowi. Wykorzystał on trzy tradycje: Jahwistyczną, Elohistyczną i Kapłańską, sięgające czasów Abrahama, z własnymi też autorskimi tekstami lub korektami. W okresie babilońskim czy po nim wykonano niewielkie poprawki.
Dlaczego Mojżeszowi? Czasy Abrahama korelują z przybyciem z Europy małej populacji genetycznej, pochodzącej od Praindoeuropejczyków, z markerem mutacji R1a-CTS6, obecnej w przodkach ojcowskiego rodu Lewitów (zob. Doron Behar et al. 2017) oraz w całych ich późniejszych dziejach, także po przybyciu do Europy Środkowo-Wschodniej, tj. Polski i jej sąsiadów..
Widzimy to na drzewie genealogicznym (czerwone podkolorowanie):

http://www.tropie.tarnow.opoka.org.pl/i ... e-rody.jpg

To fakt ogólnie jeszcze nieznany, ale już się upowszechnia.

Ale teraz, gdy wiemy, że w czasach Mojżesza nie było jeszcze języka hebrajskiego, gdy wiemy, że tekst powstał wiele set lat po jego śmierci, nie mamy już takiego zdania. Choć rzeczywiście, niemal do końca ubiegłego wieku, było takie powszechne przekonanie.
Jednak dla przekazu wiary nie ma znaczenia, kto napisał. Ani, czy była to jedna osoba, czy też grupa osób z tego samego kręgu. Nie jest kłamstwem przypisywanie autorstwa komuś uznanemu, bo było to powszechna praktyką w tamtych czasach. Liczy się tylko natchniony przekaz objawienia Bożego.

Coś mało prawdopodobne jest to, co piszesz o tekście Pięcioksięgu Mojżesza. Już z samej wielkości nie może być on autorem jednego człowieka, a co najwyżej wybrane teksty. Grono pisarzy w jego czasach, z nim współpracujących, musiałoby być duże. Pięcioksiąg Mojżesz to zbiór wielkiej liczby tradycji z jego czasu, sprzed i z po-mojżeszowych. Dlatego nie ma dotąd definitywnych dat dla poszczególnych pięciu ksiąg Mojżesza ani dla całości Pięcioksięgu, tak samo jak ustalonego jednego autora czy redaktora.
Zarówno Encyklopedia Katolicka, Leksykon Biblijny jak i wydania Biblii nie podają późnego pochodzenia Biblii ani języka Hebrajskiego. Być może Hebrajczycy to znany i bardzo stary lud Habiru, wśród których w Palestynie zamieszkali, co jednak jest mało pewne.

Leksykon Biblijny podaje prawdopodobna etymologię Hebrajczyków, że może oznaczać "ludzie zza rzeki", a dokładniej "Przybysze". Właśnie sam Mojżesz, podając jakąś tradycję rodową, powiedział do swoich rodaków Hebrajczyków o swoim przodku "Ojciec mój, Aramejczyk błądzący, zstąpił do Egiptu...". Uważa się, że tym Ojcem-Aramejczykiem był Abraham (pradziadkiem Mojżesza i brata Aarona był Lewi, zaś pradziadkiem Lewiego był Abraham, właśnie Aramejczyk. Ale skoro już wiemy, że Lewi (jak i Lewici) pochodzili z haplogrupy R1a-Z93, to nie mogli być "synami" Abrahama, lecz raczej Melchizedeka, wiadomo - przybysza bez rodowodu semickiego. Pozostaje utożsamić tego "ojca błądzącego" z Melchizedekiem, z linii F1345 > CTS6, która zabłądziła z Azji Środkowej do Palestyny.
Zapewne tę błądzącą linię R1a, a zarazem przybyszów, mogli nazwać Hebrajczykami (którzy też w ich języku byli zwani Przybyszami) do aramejskiego rodu Abrahama.

Moje uznanie. Wymyśliłeś parę chochołów, z którymi polemizujesz. Dobrze, że nie przypisujesz mi tego, z czym polemizujesz., ale to że cytując mój post sugerujesz to, jest już naganne. A przy okazji zerknij na wypowiedź Atimeresa z 15 lut 2025 05:00, bo z nim właśnie polemizujesz.
Jest dość rzadki sposób narracji i za to należy się plusik.

Nie potrafisz tu cos zacytować? Nie znajduję wskazanego, nie wiem, czego szukać...

Już rozwiązałem zagadkę. Mój komputer podaje godzinę 6.00 tego, co u Ciebie podaje 5.00 dopiero. Jesteś w Niemczech, Austrii czy w Czechach?

Widzisz w tym tekście mówię o Pięcioksięgu, gdy dotąd myślami byłem głównie tylko przy pierwszych dwóch rozdziałach księgi Genesis. Pisząc, równocześnie czytam tego i owego autora, a mam tych materiałów co nie miara. Dlatego sam nieraz nie wiem, co wybrać z wielu propozycji. Nadto niektóre sprawy chcę rozwiązać w świetle danych genetyki. Jest to dla mnie nowa praca. Ten temat rok temu przekazałem biblistom na międzynarodową konferencję biblistów, ale dotąd nie ma odzewu, więc dwóch napisało tylko, że to ciekawe. Nic więcej.

Mojżesz, studiujący w starożytnym Egipcie, znał się na pisaniu. Mógł być świetnym redaktorem przekazanych mu tradycji, mógł mieć pomagierów w pisaniu, dla których opiekunem. Jego teksty przejęli lewici i inni słudzy świątyni (kohanim=kapłani). W sumie jest to księga żydowskiej społeczności religijnej, którą później zastąpiła żydowska Synagoga, jak w chrześcijaństwie Kościół i Urząd nauczycielski Kościoła. Tak więc te powstające księgi były zawsze pod jakimś nadzorem i kontrolą, gdzie księgi poddawano korektom językowym (są tego ślady) lun drobnym uzupełnieniom (dodatki imion, osób, zdarzeń z przeszłości lub ich teraźniejszości).

Dlatego teraz tak trudno jednoznacznie wskazać głównego autora czy redaktora tradycji albo korektorów lub współredaktorów. Ilu teraz biblistów, tyle opinii.
Ale na pewno nie ten podany przez Ciebie piaty wiek jednoznacznie jak czas powstania księgi czy ksiąg Mojżesza!!

Księga Ezdrasza-Nehemiasza podaje o znalezieniu starych tekstów księgi Prawa w ruinach odbudowywanej po ich powrocie z niewoli świątyni. I jak ją natychmiast czytano ludowi, objaśniając przy tym już niezrozumiałe dla nich dawne słownictwo. To wiele daje do myślenia.