Nagrodę Nobla z medycyny otrzymali w tym roku Shinya Yamanaka i John Gurdon za badania nad komórkami macierzystymi. Pytanie - czy my, z puntku widzenia Kościoła Katolickiego, powinniśmy się z tego faktu smucić, czy cieszyć? Otóż uważam, że cieszyć.

Chociaż niektórym po usłyszeniu hasła "komórki macierzyste" zapala się czerwona lampka, to w rzeczywistości istnieje wiele różnych typów komórek macierzystych i wykorzystanie ich może być wg. etyki KK dobre lub złe.

Komórki macierzyste to takie komórki, z których mogą powstawać inne typy komórek. Istnieją następujące kategorie:

Komórki multipotencjalne - Takie, które różnicują się w zaledwie kilka określonych funkcjonalnych typów. Należą do nich np. komórki szpiku kostnego, z którego powstają komórki krwi.

Komórki pluripotencjalne - Takie, które mogą przekształcić się w każdy inny typ komórek za wyjątkiem komórek łożyska. Istnieją one w ciele człowieka podczas rozwoju zarodkowego, później zanikają.

Komórki totipotencjalne - Takie, które mogą przekształcić się w każdy typ komórek bez wyjątku. Należą do nich komórki zygotalne.

Kościół Katolicki głosi, że organizm ludzki jest pełnoprawnym człowiekiem od samego początku, nawet kiedy składa się z jednej komórki. Dlatego niszczenie takich komórek jest zabójstwem. Podczas badań nad komórkami macierzystymi zygoty są niszczone, zatem jest to działanie nieakceptowalne.

Z drugiej strony kontrolowanie komórek macierzystych pozwoliłoby ludziom leczyć wiele różnych chorób, np. regenerować rdzeń kręgowy. Jest więc o co walczyć, chociaż oczywiście nie kosztem śmierci innych ludzi.

Dotychczas badania nad komórkami macierzystymi koncentrowały się nad tymi totipotencjalnymi, pobranymi z zygot, co wiązało się z ich niszczeniem. Shinya Yamanaka i John Gurdon opracowali natomiast nową metodę cofania zróżnicowania komórek do stadium pluripotencjalnego. Żaden zarodek w tym procesie nie jest niszczony.

Krótko mówiąc: komórki totipotencjalne są złe a pluripotencjalne dobre. Uważam, że powinniśmy krytykować badania nad tymi pierwszymi a wspierać badania nad drugimi.

Niestety, na podstawie zdawkowych relacji prasowych stwierdzam, że w tych konkretnych badaniach badacze zniszczyli wiele komórek zygotalnych. Nie dojrzeliśmy jeszcze do tego, żeby szanować życie na każdym stadium rozwoju. Być może jednak kiedy opracujemy metodę odmładzania komórek na masową skalę, będzie można tego procederu zaprzestać.

Z cofaniem zróżnicowania komórek wiąże się jeszcze jedno zagrożenie. Otóż badacze mogliby pójść krok dalej i spróbować cofnąć komórkę aż do stadium totipotencjalności. Taka komórka mogłaby odtworzyć cały ludzki organizm i byłoby to równoważne sklonowaniu człowieka.

Trzeba dobrze rozumieć, co oznaczają wszystkie terminy pojawiające się w prasie i uważnie przemyśleć, co jest dopuszczalne a co zakazane. Nie można ani potępiać wszystkich badań w czambuł ani wychwalać ich pod niebiosa. Prawda jak zwykle leży pośrodku.

Także uważam, że powinniśmy się cieszyć - wszystko zależy od tego w jaki sposób w dalszym czasie będą przebiegały badania, powinniśmy trzymać rękę na pulsie.