Z zastrzeżeniem, że początek/geneza wszechświata w ujęciu naukowym oznacza tak naprawdę przekształcenie uznawanej za stan wyjściowy osobliwości w znany nam wszechświat. Geneza wszechświata nie oznacza zatem początku materialnego bytu w ogólności. Wedle dostępnej obecnie wiedzy - materia istniała zawsze (w sensie: w każdym możliwym do określenia momencie).

Jakiej "wiedzy"? Gdzie ona jest dostępna?

W teoriach współczesnych fizyków i kosmologów?

Zapytam inaczej: gdzie jest dostępna inna?

"Zawsze", ale nie np. 17 mld lat temu. Dziwnie definiujesz wieczność.

Jakich konkretnie?

Nie bardzo rozumiem o czym mówisz, można jaśniej? I co to znaczy "17 mld lat temu"? 13 z kawałkiem miliardów lat temu nauka lokuje osobliwość, która była niewątpliwe pewnym stanem skupienia materii, nic więcej ("Głębiej") nie wiadomo. Nie wiadomo, czy osobliwość była poprzedzana przez jakiekolwiek wydarzenia lub czy wydarzenia zachodziły wewnątrz niej, zatem nie wiadomo też, czy jest w ogóle sens mówić o 17 mld lat, bo jeśli nie ma żadnych wydarzeń - czym wówczas różni się jedna sekunda od biliona lat? Natomiast w każdym możliwym do sensownego określenia punkcie na linii czasu materia istnieje.

Jest skończona liczba przeszłych momentów w czasie (krótka historia czasu). Nie było momentu 17 mld lat temu. 13.7 mld lat temu miał miejsce początek czasu, materii i przestrzeni (od czasów Einsteina wiemy, że nie ma rozróżnienia istnienia czasu i przestrzeni - jest 4-wymiarowa czasoprzestrzeń).

Skoro czas miał swój początek 13.7 lat temu, to materia również. Stwierdzenie, że gdy czas istnieje ("zawsze"), to materia istnieje, jest truizmem, który sprowadza się do: materia istnieje gdy materia istnieje. Pytanie: skoro czas i materia mają początek, to jaka jest tego przyczyna (zakładając racjonalnie, że wszystko co ma początek ma swoją przyczynę) ?

Nie. Za początek czasu uważamy Wielki Wybuch. Materia zaś, w postaci osobliwości, istniała przed nim.

Nie jestem pewien czy można stwierdzić, że materia mogła istnieć poza czasoprzestrzenią, ale ok, skoro czas ma swój początek, to jaka jest jego przyczyna?

Jak mogła istnieć przed jak nie było czasu i zadnego przed?

@bma

"Przyczyna" czasu? Jesteś pewien, że takie pytanie ma sens, zważywszy, że związki przyczynowo-skutkowe zawierają się w czasie?

Moim zdaniem, choć to co napiszę nie jest mi na rękę, wszelkie osobliwości i początki czasu przed którym to początkiem istniała materia w postaci osobliwości, ale nie ma sensu mówić jednocześnie o tym co było przedtem, bo nie było czasu, a przedtem i potem to pojęcia związane z czasem, wydaje się być nieco naciągane, zbyt filizojące i bełkotliwe. Podobnie jak "wyjaśnienia" drugiej strony o odwiecznym bóstwie.

Zasadnicza różnica jest taka, że teiści przypisują owemu Istnieniu cechy osobowe, a a(nty)teiści nie. Natomiast co do reszty to się w zasadzie zgadzają...

Oczywiście. Związki przyczynowo-skutkowe nie muszą się zawierać w czasie (np. istnieją w świecie obiektów abstrakcyjnych - matematyki - jedno wynika z drugiego). Poza tym, jak czas mógłby zaistnieć bez przyczyny?

Rzeczywiście jest to Tobie nie na rękę. Nie bez powodu fizycy, którzy bynajmniej nie sympatyzowali z teistycznym światopoglądem (np. Fred Hoyle), nie cierpieli idei, że czas ma swój początek, twierdząc, że to pseudonauka, która niesie ze sobą religijne implikacje.

Niemniej, obserwacje kosmosu i odkrycie promieniowania tła sfalsyfikowały model wiecznego Wszechświata Hoyle'a.

Istnieć, nie zaistnieć. Zresztą - czas jest przecież właściwością, nie bytem.




Mógłbyś dać przykład stosunku matematycznego, w którym coś jest skutkiem a coś przyczyną? Bo wynikanie to jeszcze nie przyczynowość.




Dziwnie zatem do tego podchodzili, podczas gdy kwestia ma sens praktyczny: tam, gdzie nie możemy wskazać żadnych zdarzeń, mówienie o czasie jest całkowicie jałowe. Coś jak mówienie o przestrzeni w sytuacji, gdy nie ma żadnego obiektu.