Filozofia Whiteheada w dużej mierze wyrasta z odkryć naukowych, które dokonały się w drugiej połowie XIX oraz pierwszych dekadach XX wieku. Co ważne, znajdują w niej odzwierciedlenie teorie, które są do dziś akceptowane i rozwijane: teoria ewolucji, względności, mechanika kwantowa, fizjologia, jak też rozwijana z sukcesami przez samego Whiteheada matematyka. W wyniku rewolucyjnych odkryć, jakie w nich poczyniono, zmienił się nasz sposób myślenia o świecie. Wymagało to opracowania nowej, syntetycznej wizji rzeczywistości. Taką wizję przedstawił w swojej metafizyce Whitehead i w ten sposób zbudował fundamenty dla teologii procesu. W Polsce koncepcje te były propagowane i rozwiajne m.in. w licznych publikacjach ks. prof. Michała Hellera i nieżyjącego już ks. abp. Józefa Życińskiego. Ukazała się właśnie nowa książka tego nurtu - zamieszczam poniżej szczegółowy spis treści.

Adam Jurek
Indywiduum w procesie
Studium metafizyki A. N. Whiteheada

ISBN 978-83-7507-230-3 format B5, 166 s., 15 rys., tab., bibliogr.

Adam Jurek (ur. 1981), doktor filozofii. Publikował m.in. w czasopismach Ruch Filozoficzny, Kwartalnik Filozoficzny, Eidos, Filozofia Nauki, Fenomenologia, Folia Philosophica. Zajmuje się przede wszystkim ontologią, metafizyką i fenomenologią. Tłumacz tekstów filozoficznych i literackich z języka angielskiego. Obecnie związany z Muzeum Sztuki w Łodzi.



SPIS TREŚCI

Wykaz zastosowanych w książce skrótów

Wprowadzenie

1. Wyjaśnienie tematu i celu książki
2. Układ książki i cele poszczególnych rozdziałów

Wstęp

1. O pojęciu indywiduum
1.1. trzy najbardziej abstrakcyjne kryteria indywidualności
1.2. Charakter podziału bytów na ogólne i indywidualne
1.3. Kryteria podziału bytów na ogólne i indywidualne
1.4. Pojęcie indywiduum a pojęcie przedmiotu
2. Geneza Whiteheadowskiej koncepcji indywiduum
2.1. Metoda metafizyki
2.2. odrzucenie substancjalizmu

Rozdział I: Formatywność kreatywności

1. Dwojaka rola kreatywności
2. Ewolucja pojmowania kreatywności
3. Kreatywność jako „powszechnik powszechników”
4. Kreatywność a kryteria indywidualności
5. Aczasowość kreatywnych procesów konkretyzacji
6. Podstawowe koncepcje kreatywności
6.1. Indywiduum w perspektywie redukcjonistycznej koncepcji kreatywności
6.1.1. Problem stawania się kolejnych bytów aktualnych
6.1.2. Problem braku oddziaływań sprawczych
6.2. Indywiduum w perspektywie koncepcji nieredukcjonistycznych
6.2.1. Kreatywność jako pochodna z przeszłości
6.2.1.1. Krytyka koncepcji pochodności kreatywności z przeszłości
6.2.2. Interpretacja monistyczna
6.3. Proponowana interpretacja: indywiduum w perspektywie koncepcji eksplanacyjnej

Rozdział II: Formatywność eternaliów

1. Geneza Whiteheadowskiej koncepcji eternaliów
2. Generalna charakterystyka eternaliów
3. Poziomy funkcjonowania eternaliów
3.1. Wielość albo niezupełna potencjalność („deficient potentiality”)
3.2. Powiązanie [relatedness] albo zupełna potencjalność [efficient potentiality] eternaliów
3.3. Hierarchia abstrakcyjna
4. Eternalia a konkretyzacja indywiduum
4.1. Sposoby wkraczania/ingresji eternaliów w indywidua
5. Relacyjna funkcja eternaliów
6. Charakter ingresji eternaliów w indywidua
7. Podsumowanie

Rozdział III: Formatywność realnej potencjalności

1. Generalna charakterystyka realnej potencjalności
1.1. Status realnej potencjalności jako elementu formatywnego indywiduum
1.2. Zasada relacyjności [principle of relativity]
1.3. Podstawowe rozróżnienia pojęciowe
1.3.1. Nadmioty a przedmioty
1.3.2. Podmioty a nadmioty
1.3.3. Aktualność a potencjalność
2. Udział bytu aktualnego w konstytucji nowych indywiduów
3. Odrzucenie klasowej koncepcji indywiduum
4. Status realnej potencjalności a procesualno-ewentystyczna koncepcja indywiduum
5. Brak aktywności realnie potencjalnych przedmiotów
5.1. Charakter związku przyczynowo-skutkowego
6. Problem ujmowania przeszłej podmiotowości
7. Realna potencjalność a czas
7.1. Nieodwracalność czasu
7.2. Względność czasu a zakres realnej potencjalności
7.3. Stosunek czasowy podmiotu i ujmowanych przedmiotów
7.4. Trzy etapy zaniku indywiduum
8. Zreformowana zasada podmiotowa
9. Rodzaj danych a spełnienie indywiduum
10. Charakter immanencji
10.1. Immanencja przedmiotów w podmiotach
10.2. Immanencja przyszłości w bytach aktualnych
11. Podsumowanie

Rozdział IV: Indywidualność bytów aktualnych i ich splotów w kontekście teorii percepcji

1. Indywidualność a trzy modusy percepcji
1.1. Od ujęć przyczynowości sprawczej do przedstawieniowej bezpośredniości
1.1.1. Doświadczenie indywidualności przedmiotu w kontekście przejścia od danych początkowych [initial data] do danej przedmiotowej [objective datum]
1.1.2. Waluacja (IV wymóg) i transmutacja (VI wymóg)
1.1.3. Czucia zrewersowane
1.2. Ujmowanie indywiduów współczesnych
1.3. Zjawisko a rzeczywistość
2. Indywiduum złożone: sploty i społeczności
2.1. Sploty
2.1.1. Sposób istnienia splotów
2.1.2. Problem zasięgu bytowego splotów. Świat jako jeden splot
2.1.3. Indywidualność splotu a indywidualność bytu aktualnego
2.2. Społeczności
2.2.1. Hierarchia społeczności
2.2.2. Typy porządku społecznego

Rozdział V: Indywidualność a supozycje

1. Generalna charakterystyka supozycji
2. Supozycje prawdziwe i fałszywe
3. Supozycje w perspektywie teorii ujęć
3.1. Czucie podmiotu logicznego supozycji, czyli unikalnej pozycji indywiduum w świecie aktualnym
3.1.1. System wskazujący podmioty logiczne
3.1.1.1. System wskazujący podmioty supozycji a status relacji
3.1.2. Indywidualne ujęcia i kontrasty jako podstawa wskazania indywiduum
3.2. Czucie predykatu supozycji i ostateczna konstytucja czucia supozycjonalnego
4. Rodzaje czuć supozycjonalnych
4.1. Czucia supozycjonalne: percepcyjne i imaginacyjne
4.1.1. Rodzaje czuć percepcyjnych
4.1.1.1. Czucia percepcyjne autentyczne: bezpośrednie i pośrednie
4.1.1.2. Czucia percepcyjne nieautentyczne
5. Supozycje a rodzaje indywidualnych bytów aktualnych
5.1. Indywidua w postaci fizycznych zamierzeń
5.1.1. Fizyczne zamierzenia pierwszego rodzaju
5.1.2. Fizyczne zamierzenia drugiego rodzaju
5.2. Indywidua w postaci instynktownych intuicji
5.3. Indywidua świadome (czucia intelektualne)
5.3.1. Świadome percepcje
5.3.2. Sądy intuicyjne
5.3.2.1. Trzy rodzaje sądów intuicyjnych
5.3.2.2. Sądy intuicyjne a sądy pochodne
5.3.3. Świadome imaginacje
6. Podsumowanie

Rozdział VI: Bóg jako indywiduum i element formatywny

1. Geneza Whiteheadowskiej koncepcji Boga
2. Generalna charakterystyka Boga
2.1. Istnienie Boga w kontekście elementów formatywnych
2.2. Trzy natury Boga
3. Natura wtórna Boga jako dopełnienie doświadczenia w naturze pierwotnej
3.1. Sposób obiektywizacji zdarzeń w naturze wtórnej
3.2. Dalsza konkretyzacja natury wtórnej a wymogi kategorialne
3.3. Problem spełnienia Boga
3.3.1. Alternatywne interpretacje spełnienia i nadmiotowości Boga
4. Rola Boga w konstytuowaniu zdarzeń
4.1. Bóg jako źródło celów początkowych
4.2. Aktywne nadawanie celów początkowych przez Boga
4.3. Koncepcja nadawania celu a wymogi stawania się zdarzeń

Podsumowanie

1. Podstawowe problemy Whiteheadowskiej koncepcji indywiduum
1.1. Problem racji istnienia bytów aktualnych
1.2. Problem aczasowości konkretyzacji
2. Wnioski

Spis rysunków i tabel
Bibliografia
opis on line (link)