A, i odnośnie do partnera i obowiązków.
Warto tu podać za kanonistami i jurysprudencją zakres (listę) tych obowiązków, chociaż nie jest to łatwe; dlatego nie wszystkie z nich będzie można zaliczyć do istotnych:
1) Obowiązki służące nade wszystko realizacji dobra małżonków:
a) zachowanie małżeńskiej wierności;
b) pożycie intymne ze współmałżonkiem na ludzki sposób;
c) zachowanie dozgonnego charakteru małżeństwa czyli nierozerwalności;
d) pielęgnowanie wspólnoty życia małżeńskiego, tj. właściwych małżeńskich odniesień międzyosobowych;
e) świadczenie współmałżonkowi pomocy (Rdz 2,18);
f) przyczynianie się do wspólnego dobra;
g) dążenie do świętości.
Małżeńska miłość jest bardzo ważnym elementem troski o dobro małżonków, ale nie jest istotnym obowiązkiem w znaczeniu prawnym, gdyż jest trudna do określenia i do sprawdzenia. Jej istnienie jest bardzo pożyteczne dla osiągnięcia zamierzonych celów małżeństwa.
2) Obowiązki związane z wydawaniem na świat potomstwa:
a) oddawanie powinności małżeńskiej zmierzające do zrodzenia dzieci oraz
b) przyjęcie dzieci poczętych ze współmałżonkiem.
3) Obowiązki i prawa odnoszące się do wychowania potomstwa:
a) wychowanie ogólnoludzkie;
b) wychowanie fizyczne;
c) wychowanie religijne.
Ich rzetelne wypełnianie przyczynia się do stabilizacji życia i szczęścia małżonków oraz całych rodzin.
Niezdolność mająca znaczenie prawne może wynikać tylko z odpowiedniej relacji nupturienta do obowiązków istotnych, dlatego konieczne jest ich rozróżnienie od obowiązków nieistotnych. Brak jest jednak jasnych kryteriów przynależności do istotnych obowiązków małżeńskich.
Z pewnością istotne są te obowiązki, które należą do przedmiotu zgody małżeńskiej. Są to więc obowiązki ściśle prawne, a nie tylko moralne, zaliczają się do nich: obowiązek budowania wspólnoty życia małżeńskiego, wierności małżeńskiej; unikania tego, co może rozbić małżeństwo; oddawania powinności małżeńskiej, otwartej na potomstwo; wzajemnego obdarowywania się miłością ukierunkowaną na zrodzenie i wychowanie dzieci; małżeńskiej wierności; utrzymywania wyłącznej i nierozerwalnej wspólnoty życia małżeńskiego, zdolnej do osiągnięcia celów małżeństwa. W świetle dokumentów soborowych i przepisów kodeksowych, wychowanie własnych dzieci jest istotnym obowiązkiem. Nie wszyscy jednak uznają ten obowiązek za istotny, gdyż nie wszyscy małżonkowie mają dzieci.
Źródło:
http://www.opoka.org.pl/biblioteka/T/TA ... ie_05.html