Witajcie,

zastanawia mnie od jakiegoś czasu natura takich zjawisk świadomości, jak uczucie, dźwięk czy percepcja wzrokowa.

Czy na podstawowym poziomie można powiedzieć, że słyszymy dźwięk? Owszem, w zwyczajnej formie językowej mówimy, że np. ja słyszę to i to. Jednak gdy spojrzymy na to trochę bardziej naukowym okiem - czym naprawdę jest dźwięk?

Wiemy, że najpierw jest fala dźwiękowa w powietrzu - czyli powiedzmy jakiś "ruch" powietrza - następnie ta fala dochodzi do ucha, następnie do bębenka słuchowego, z niego przez ślimak to drganie mechaniczne jest przekazywane w formie elektrycznej do komórek nerwowych (neuronów).

I teraz: te impulsy są przekazywane dalej, aż do miejsca w mózgu noszącego nazwę kory słuchowej. Pytanie jest takie: czym jest ten (słyszany) dźwięk? Czy coś/ktoś go słyszy tam w korze słuchowej? Czy musi nastąpić także w korze jakiś "akt słyszenia"?

Raczej nie. Dźwięk, jako zjawisko czy proces, po prostu tam (czyli w mózgu) jest; wydarza się. Nie ma słyszącego dźwięk.

Oczywiście, ze względów praktycznych - aby odróżnić jedno zjawisko dźwięku od innego - zwykliśmy mówić: "ja słyszę dźwięk, a ty nie słyszysz? ona słyszy, on słyszy..." I właśnie ten zwyczaj językowy sprawia nam problemy we właściwym ujrzeniu zagadnienia percepcji.

Bo mózg nie słyszy. Nie ma jakiegoś ludka, który "odbiera" dźwięk. Jest tylko słyszenie. Albo ściślej: jest dźwięk bądź są dźwięki.

Czym one są? Elektrycznością w neuronach. Odpaleniami w milionach neuronów. Przepływem elektryczności. Ma to postać tego, co nazywamy dźwiękiem.

Podobnie jest chyba z uczuciami. I z percepcjami wzrokowymi.

Czy też tak to widzicie?

Dałeś mi dużo do myślenie. Bardzo ciekawy temat. Chyba go pogłębie czytając trochę o tych zjawiskach.

Świadomość (ang. consciousness) według podręcznika Psychologii dla studentów stworzonych przez OpenStax to stan psychiczny, w którym jednostka zdaje sobie sprawę z oddziałujących na nią bodźców wewnętrznych (np. ból, głód, niepokój, pragnienie, senność, myśli i emocje) i zewnętrznych.

Słyszenie głosu z zewnątrz zalicza się do świadomości bodźców zewnętrznych. Organizm ludzki jest w stanie usłyszeć i przetworzyć dźwięk, czyli drganie, falę dźwiękową w powietrzu, jakiś „ruch” powietrza w zakresie częstotliwości od 50Hz do 41kHz, by następnie ta fala doszła do odbiornika, czyli ucha zewnętrznego, by dalej zostało zmienione w impuls elektryczny.

Jeśli zaś chodzi o dźwięki niesłyszalne, czyli poza wspomnianym zakresem, wtedy organizm, w zależności od stopnia wrażliwości, może je odbiera poprzez bodźce wewnętrzne.

Ok, w porządku. A przeczytałeś moją wypowiedź i pytanie jakie stawiam?

Twoje pytania dotyczy zagadnień związanych z percepcją i świadomością. Można na to spojrzeć z dwóch perspektyw tego, jak rozumieć doświadczenie percepcyjne i jego związek ze świadomością.

Perspektywa, którą wspomniałeś, bardziej filozoficzna, oparta na subiektywnej percepcji. W tym ujęciu można powiedzieć, że „słyszymy dźwięk”, „widzimy obraz” lub „czujemy smak”, gdyż to jest to, co subiektywnie doświadczamy. Jest to perspektywa z punktu widzenia świadomości, gdzie to, co doświadczamy, wydaje się być realne i subiektywne w naszym doświadczeniu.

Natomiast spoglądając na te doświadczenia z perspektywy naukowej jako na procesy fizjologiczne i neurologiczne. Dźwięk, obraz czy smak są już zjawiskami, które są przetwarzane przez nasz mózg na podstawie impulsów elektrycznych przekazywanych przez zmysły. W tym dźwięk jako fala dźwiękowa, która jest przekształcana w impulsy elektryczne w uchu, by następnie były przekazywane do mózgu, gdzie będą przetwarzane w doświadczenie dźwięku. Podobnie obraz jest interpretowany przez mózg na podstawie impulsów elektrycznych przekazywanych przez siatkówkę oka.

Dwie te perspektywy nie są sprzeczne, ale raczej uzupełniają się nawzajem. To, co doświadczamy jako „słyszenie dźwięku” czy „widzenie obrazu”, jest wynikiem zarówno (a) subiektywnego doświadczenia świadomości, jak i (b) procesów fizjologicznych. W ten sposób możemy powiedzieć, że „słyszymy dźwięk” zarówno z perspektywy świadomości, jak i z perspektywy naukowej, gdyż doświadczamy go i jest on interpretowany przez nasz mózg na podstawie impulsów elektrycznych.

Jest jednak coś takiego jak teoria identyczności - zakładająca, że proces fizjologiczny i akt doznawania (doświadczania) są jednym i tym samym zjawiskiem.

Przyjrzałbym się jeszcze kwestii tego, czy "my słyszymy dźwięk" czy "widzimy obraz", czy raczej w danym mózgu "dźwięk się wydarza" albo wydarza się "widzenie obrazu".

Co to bowiem znaczy, że "ja słyszę dźwięk"? To tylko rozróżnienie między innymi ludźmi a mną w kwestii tego, w mózgu którego z tych ludzi wydarza się dźwięk.