Kościół Św. Mikołaja

Anonim (konto usunięte)

Z niekłamanym zdumieniem, w ciągu ostatnich miesięcy, odkrywam, że ludzie na prawdę wychowują swoje dzieci w przekonaniu, że św. Mikołaj przynosi prezenty i że on istnieje. Zaczynam dogłębnie rozumieć reakcję psychiczną scjentystycznego ateisty, który słucha, że ktoś wychowuje dzieci w wierze w Pana Boga. Dla mnie to jest coś absolutnie niezrozumiałego, gdy widzę dorosłych ludzi, którzy tłumaczą mi, że przecież trzeba nie odbierać dzieciom tej radości. A do napisania tego komentarza natchnęła mnie jakże głęboka myśl jakiegoś publicysty z Nesweeka, który opisał właśnie, jak to po długich i konsekwentnych pytaniach córek o Mikołaja, wytłumaczyli (z żoną) swym pociechom, że to oni te prezenty przynoszą. Jak to napisał, nie obyło się bez kilku dni płaczów i jedzenia czekolady na pocieszenie. Po tygodniu usłyszeli rozżalone pytanie, że pewnie Zajączek to też oni. Ten publicysta napisał, że wraz z żoną przekonywali swoje córki, że teraz one powinny okłamywać młodsze rodzeństwo by nie pozbawiać ich "radości". Ze scjentycznym ateistą co do treści światopoglądu się nie zgodzę, ale właśnie rozumiem co on czuje.

Otóż, gdy ja byłem mały to bawiliśmy się z rodzicami w św. Mikołaja. Jakoś nie przeszywała mojej duszy rozpacz egzystencjalna, że klocki otrzymałem w istocie od swych rodziców, a nie od św. Mikołaja, Zającza, Aniołka, czy Diabełka. Jakby to powiedzieć... dziecko żyje w trochę innej ontologii (

) niż dorosły. Dziecko żyje pośród baśniowych obrazów, wyobrażeń, które nadaje im znaczenie, ale na litość rozumu nie takie jak nadałby im znaczenie dorosły wierzący, że istnieje Koziołek Matołek. Małe dziecko może się w Koziołka Matołka bawić, ale nie będzie biegać po ulicach szukając go, bo może go spotka. Małe dziecko żyje baśniami, ale nie żyje nimi tak jak istniejącą nogą od stołu, w którą można walnąć głową, której to nogi trzeba więc unikać.

Co innego współczesny dorosły. Współczesny dorosły, żyje w ontologii (będę tego słowa jednak używał, bo ono tu b. dobrze pasuje) z głęboką dychotomią między istniejącym a nieistniejącym. Istnienie od nieistnienia rozdziela nieskończona przepaść w ontologii dorosłego. Dorosły na poziomie psychiki bardzo ostro odczuwa różnicę pomiędzy tymi dwoma stanami.

A małe dziecko żyje wśród bajkowych obrazów, ale wcale nie uważa, że są równie wyraźnie zarysowane jak podłoga, o którą można się wyrżnąć nosem. Małe dziecko nie nadaje po prostu atrybutów istnienia bądź nieistnienia baśniom. Nie wnika w to. Ono baśnie przeżywa po prostu. Czegoś tam się z nich uczy. Emocjonuje się nimi. Ale nie wnika w to, czy Smerfy pasują do ich modelu rzeczywistości.

Tak więc w moim domu rodzinnym były opowieści o Św. Mikołaju, ale w tonacji takiej jak się opowiada o bajkach. W gruncie rzeczy była zabawa w św. Mikołaja. Mieliśmy niby wyjść z pokoju i nie podglądać jak ten Mikołaj te zabawki poukłada pod choinką, bawiło nas to, a z drugiej strony gdzieś tam głębiej dobrze rozumieliśmy o co tu chodzi. Zapewne gdyby się któreś z nas zapytało o to, czy Stary Piernik istnieje, to byśmy usłyszeli rubaszny komentarz jak to przy zabawach bywa, że owszem, oczywiście, ale przez to nie traktowalibyśmy tego poważnie.

A najwyraźniej co najmniej sporo osób dorosłych nie może sobie poradzić z tą kwestią. Dopuszczają się nonsensownej ingerencji w świat dziecka, zmuszając je do uznania Mikołaja za istniejącego tylko dlatego, że sami żyją w ontologii, w której nie należy się zajmować nieistniejącym. Ale dziecko tak nie ma. Dziecku nie dzieje się krzywda, gdy przeżywa ten apsekt Świąt Bożego Narodzenia jako pewnego rodzaju koloryzowanie rzeczywistości.

Ja w każdym razie zastanawiałbym się bardzo poważnie na miejscu owego dziecka, gdybym już doszedł do wniosku, że mam rąbniętych starych, czy dokładnie tak jak z tym Mikołajem, nie jest z owym ludycznym obrazem Pana Jezuska w żłóbeczku.