Tomasz a Kempis (1380-1471) O naśladowaniu Chrystusa

Księga I Zachęty pomocne do życia duchowego

Rozdział V

O CZYTANIU PISMA ŚWIĘTEGO


1. W Piśmie świętym szukajmy prawdy, a nie stylu. Biblia powinna być czytana w tym samym duchu, w jakim została napisana. Winniśmy raczej szukać w księgach świętych pożytku niż piękności języka. Tak samo chętnie sięgajmy po książki pobożne i proste, jak po wzniosłe i głębokie.
Niech cię nie obchodzi pozycja pisarza, czy jest wielki, czy mały w sztuce pisarskiej, ale niech cię skłania do lektury samo umiłowanie prawdy. Nie pytaj, kto powiedział, ale patrz, co powiedział.

2. Człowiek przemija, ale prawda Boża trwa na wieki. Bóg przemawia do nas różnymi sposobami, nie zważając na to, czy podobają się nam ludzie, przez których On mówi. Dociekliwość niekiedy przeszkadza nam w czytaniu Pisma świętego, bo wolimy roztrząsać j dyskutować o tym, co powinno w nas wnikać po prostu.
Jeśli chcesz czerpać korzyść z czytania, czytaj w pokorze, z prostotą i wiarą; nie dbaj o opinię znawcy. Pytaj i słuchaj w milczeniu słów świętych Pańskich, a nie lekceważ sobie wykładni dawnych Ojców, bo nie były wypowiadane ot tak sobie, bez głębszej przyczyny.

Św. Teresa od Jezusa (1515 - 1582)

Boże mój, przedwieczna i nieskończona Miłości, użycz mi łaski doskonałej miłości Twojej, aby ogniem swoim wyniszczyła we mnie wszelkie męty miłości własnej!

Daj, bym miłowała Ciebie, jedyny Skarbie i wszystka Szczęśliwości moja, nad wszystko stworzenie, i siebie samą w Tobie, dla Ciebie i przez Ciebie. I bliźniego mego podobnież, znosząc brzemiona jego, jak pragnę, by inni znosili moje!

Wszystko zaś, cokolwiek jest oprócz Ciebie, daj, bym o tyle tylko miłowała, o ile mi to może być pomocą w dojściu do Ciebie. Daj, bym się wiecznie radowała, tak jak dziś się raduję z tego, że Ty sam siebie miłujesz i jesteś miłości godzien i że miłują Ciebie miłością nieustanną Aniołowie i wybrani Twoi w chwale wiecznej i twarzą w twarz, bez zasłony, oglądając Ciebie! Sprawiedliwi zaś Twoi w tym życiu poznają Ciebie w światłości wiary; czczą, i pragną Ciebie, jako jedyne i najwyższe dobro swoje i kres i ognisko wszystkiego pożądania swego i wszystkiej miłości swojej.

Oby zarówno z nimi tak Ciebie miłowali wszyscy oziębli, niedoskonali i grzesznicy. Obym choć jednego z nich do takiej miłości Twojej skłonić i przywieść zdołała, jak o to przy pomocy Twojej łaski starać się chcę i pragnę! Amen.

Tomasz a Kempis (1380-1471) O naśladowaniu Chrystusa (fragmenty)


Prawdziwie wielki jest ten, kto ma w sobie wielką miłość. Prawdziwie wielki jest ten, kto w głębi czuje się mały i za nic ma najwyższe godności. Prawdziwie mądry jest ten, kto wszystko, co ziemskie, uważa za śmiecie, byleby Chrystusa pozyskać. I prawdziwie uczony jest ten, kto pełni wolę Boga, a własnej woli się wyrzeka.

Trudno jest pozbyć się złych nawyków, a jeszcze trudniej postępować wbrew własnej woli. Ale jeżeli nie zwyciężysz w rzeczach drobnych i łatwych, jakże poradzisz sobie z trudniejszymi? Już na początku staraj się opanować swoje skłonności i pozbyć się złych nawyków, bo inaczej powoli zabrniesz w prawdziwe trudności.
Jeżeli to zrozumiesz, o, jaki spokój cię ogarnie, jaką radość sprawisz innym, ile przybędzie ci żarliwości w nieustannym duchowym doskonaleniu się.

św. Ignacy Antiocheński (+107)

“Podobnie niech wszyscy szanują diakonów jak Jezusa Chrystusa, tak samo biskupa jak wyobrażenie Ojca, a prezbiterów jak radę Bożą i grono apostolskie; bez nich nie ma Kościoła” (Trall. 3,1).

“Albowiem i Jezus Chrystus, nieodłączne życie nasze, jest myślą Ojca; tak samo biskupi, ustanowieni po ziemi kresach, w Jezusa Chrystusa trwają myśli. A zatem powinniście się zgadzać z myślą biskupią, co też zresztą czynicie” (Efez. 3,2-4,1)

“Wszyscy bądźcie posłuszni biskupowi, jak Jezus Chrystus Ojcu” (Smyrn. 8,1).

Tomasz a Kempis (1380-1471) O naśladowaniu Chrystusa (fragmenty)

Przyczyną tych wszystkich złych pokus jest chwiejność ducha i mała ufność do Boga. Bo jak okręt bez sternika fale ciskają to tu, to tam, tak człowiek słaby i niestały w swoich postanowieniach miota się pośród pożądań. Ogień hartuje żelazo, a pokusa człowieka sprawiedliwego.
Często nie wiemy, do czego jesteśmy zdolni, dopiero pokusa ujawnia nam, kim jesteśmy. Czuwajmy więc zwłaszcza na początku, bo wtedy łatwiej pokonać wroga, jeśli nie dopuści się go pod żadnym pozorem do bram duszy, lecz odpędza go się od progu, choćby już i kołatał do wrót. Dlatego powiedział ktoś:
Szukaj rady zawczasu, za późno będzie na leki, kiedy zwlekając dłużej osłabniesz w chorobie.
Najpierw przychodzi do głowy tylko zwykła myśl, od niej rozpala się wyobraźnia, a potem już człowiek zaczyna lubować się obrazami, jeden niedobry poryw i - przyzwolenie. Tak pomalutku wkracza w nas przebiegły wróg, jeżeli nie wyparliśmy go na początku.
A jeśli kto zwleka i ociąga się w tej walce, staje się coraz bardziej bezsilny, gdy wróg rośnie w siłę.

Z listów św. Pawła od Krzyża (1694-1775), kapłana
(List 1, 43; 2, 440. 825)


Głosimy Chrystusa ukrzyżowanego


Rzeczą bardzo pożyteczną i świętą jest rozmyślać o męce Pana i nad nią się zastanawiać, albowiem na tej drodze dochodzi się do nadprzyrodzonej łączności z Bogiem. W tej świętej szkole nabywa się prawdziwej mądrości. Tam wyuczyli się jej wszyscy święci.

Kiedy zaś krzyż najsłodszego Jezusa doskonalej zakorzeni się w waszym sercu, wtedy zawołacie z radością: "Cierpieć i nie umierać" - bądź też: "Cierpieć albo umrzeć", bądź raczej: "Ani cierpieć, ani umierać, ale jak najdoskonalej stosować się do woli Bożej".

Miłość jest bowiem cnotą jednoczącą, która sprawia, że cierpienia Dobra miłowanego odczuwa się jako swoje własne. Jej ogień przenika do głębi i przemienia miłującego w miłowanego. Miłość, łącząc się w jakiś wzniosły sposób z cierpieniem, tworzy tak doskonałe zespolenie miłości i cierpienia, że nie można już odróżnić miłości od cierpienia ani cierpienia od miłości. Z tego powodu dusza miłująca raduje się w swym udręczeniu i cieszy w swej pełnej cierpienia miłości.

Bądźcie zatem wytrwali w naśladowaniu cierpliwości najsłodszego Jezusa, bo to właśnie jest szczytem czystej miłości. Postępujcie tak, aby wszystkim było wiadome, że nosicie obraz Chrystusa ukrzyżowanego, wzór wszelkiej słodyczy i łagodności nie tylko wewnątrz, ale i na zewnątrz. Każdy bowiem, kto wewnętrznie zjednoczony jest z Synem Boga żywego, również na zewnątrz nosi Jego obraz przez pomnażanie heroicznej cnoty, nade wszystko dzięki mężnej cierpliwości, która się nie skarży ani skrycie, ani jawnie. Ukryjcie się przeto w Chrystusie ukrzyżowanym, niczego innego nie pragnąc jak tylko tego, aby wszyscy we wszystkim stosowali się do Jego woli.

Rozmiłowani w Ukrzyżowanym będziecie obchodzić w wewnętrznej swej świątyni uroczystość krzyża, cierpiąc w milczeniu bez wsparcia ze strony jakiegokolwiek stworzenia. Ponieważ zaś uroczystości należy obchodzić radośnie, przeto ci, którzy umiłowali Ukrzyżowanego, powinni obchodzić święto krzyża z radością i weselem, tak aby było ono zakryte przed ludźmi, jawne zaś samemu Bogu. Podczas tego święta odbywają się zawsze uczty, pokarmem zaś jest pełnienie woli Bożej zgodnie z przykładem pozostawionym przez Ukrzyżowaną Miłość.

źródło:
http://www.brewiarz.katolik.pl/index.php3

Św. Jan Maria Vianney (1786-1859)

Szatan, mój drogi - mówił ks. Vianney - mało sobie robi z dyscypliny i innych narzędzi pokutniczych. Do ucieczki przymusza go umartwienie w piciu, jedzeniu i spaniu. Niczego szatan wiecej sie nie obawia...

Pokora jest dla cnót tym, czym łańcuszek przy różańcu - zabierzcie łańcuszek, a wszystkie paciorki sie rozsypią... Usuńcie pokorę - a pogubicie wszystkie cnoty!...

źródło:
Francis Trochu "Proboszcz z Ars. Święty Jan Maria Vianney 1786-1859" Poznań 2004

Tomasz a Kempis (1380-1471) O naśladowaniu Chrystusa (fragmenty)

Nie jest trudno gardzić ludzką pociechą, kiedy ma się Bożą. Ale to rzecz wielka nie mieć żadnej pociechy, ani ludzkiej, ani Bożej, ale dla chwały Boga chętnie dźwigać to wewnętrzne wygnanie i w niczym nie szukać samego siebie ani oglądać się na własną zasługę.
Cóż w tym wielkiego, żeś wesoły i pobożny, gdy czujesz łaskę Bożą? Wszyscy by sobie tego życzyli. Dobrze temu jechać, kogo unosi łaska. I cóż dziwnego, że nie czuje się ciężaru, skoro niesie nas Wszechmogący a prowadzi najlepszy Przewodnik?

Skąd więc mam czerpać nadzieję, komu ufać, jeśli nie wielkiemu miłosierdziu Bożemu i jedynej nadziei łaski niebieskiej?
Bo choćby otaczali mnie sami dobrzy ludzie i bracia oddani, wierni przyjaciele, święte książki, piękne rozprawy, słodkie śpiewy i hymny, wszystko to niewiele pomoże ani nasyci, kiedy opuści mnie łaska i stanę zdany na własną nędzę. Nie ma na to lepszego lekarstwa niż cierpliwość i wyrzeczenie się swojej woli dla woli Bożej.

Pociecha Boża przychodzi, aby pokrzepić człowieka na przetrwanie trudności. Przyjdzie i pokusa, abyś nie był zbyt pewny siebie. Diabeł nie śpi, a ciało jeszcze nie umarło, dlatego nie ustawaj w gotowości bojowej, bo wrogowie czyhają na prawo i lewo, a nigdy nie spoczywają.



Wawrzyniec Scupoli (ok. 1530 - 1610)

Ten ukrzyżowany Pan, córko moja, jest księgą, którą daję ci do czytania. Znajdziesz w niej prawdziwy obraz każdej cnoty. Jest to bowiem księga życia, która nie tylko uczy umysł słowami, ale też rozpala wolę żywym przykładem. Cały świat jest pełen ksiąg, jednak wszystkie one, razem wzięte, nie nauczą cię zdobywania cnót tak doskonale, jak spojrzenie na ukrzyżowanego Boga.

źródło:
Wawrzyniec Scupoli "Walka Duchowa", Przekład: Anna Dudzińska-Facca, Klub Książki Katolickiej 2002

św. Paweł od Krzyża (1694-1775)

O jakże wielkie skarby zawiera w sobie nagie cierpienie bez umocnienia ani z nieba, ani z ziemi!

Męka Jezusa jest całkowicie dziełem Miłości. Nigdy nie powinieneś stracić tego z oczu.

Poprzez cierpienia, które cię dręczą, nasz wielki Bóg przysposabia twoją duszę do większych postępów.

To co cierpisz niewątpliwie spadło na ciebie tylko po to, by dać ci sposobność praktykowania tych cnót, którymi powinieneś przyozdobić swą wewnętrzną świątynię.

Zalecam, by w duchu, chodzić często łowić w najświętszym morzu cierpień Jezusa Chrystusa i boleści Najświętszej Maryi. W tym wielkim morzu wyłowicie radości świętych cnót słodkiego Jezusa, a dusza wasza będzie wciąż piękniejsza i bardziej ozdobiona w te drogocenne perełki. Ten boski połów w morzu Bożej Miłości, z którego pochodzi to morze najświetszej Męki Jezusa Chrystusa, które są dwoma morzami w jednym, odbywa się w wewnetrznym królestwie Ducha, w czystej wierze i gorącej miłości.

"On nas wysłucha i odpowie nam"
Et in meditatione mea exardescit ignis. — W rozmyślaniach moich rozpala się ogień. — Po to właśnie jest modlitwa: stać się ogniem, żywym płomieniem, który daje ciepło i światło. I dlatego, gdy nie potrafisz iść dalej, gdy czujesz, że gaśniesz, jeśli nie możesz dorzucić do ognia wonnych pni, wtedy dorzucaj drobnych gałęzi i listowia ustnych modlitw i aktów strzelistych, by podsycały ogień. — A w ten sposób czas twój zostanie dobrze wykorzystany. (Droga, 92)

Kiedy rzeczywiście chcemy otworzyć w prostocie i szczerości swoje serce, aby mu ulżyć, szukamy rady ludzi, którzy nas kochają i rozumieją. Rozmawiamy z ojcem, matką, z żoną, mężem, z bratem, z przyjacielem. Wówczas mamy już dialog, chociaż często zależy nam raczej na tym, abyśmy my byli wysłuchani, aniżeli na słuchaniu kogoś, zależy nam na wypowiedzeniu tego, co nam leży na sercu. Zacznijmy postępować tak samo wobec Boga, będąc pewni, że On nas wysłucha i odpowie nam. swSkierujmy uwagę na Niego i otwórzmy naszą duszę w pokornej rozmowie, mówmy Mu w zaufaniu wszystko, co mamy i w myślach i w sercu: o naszych radościach, smutkach, nadziejach, rozczarowaniach, sukcesach i porażkach, a także o naszych najdrobniejszych sprawach codziennych. Doświadczyliśmy bowiem, że wszystko to interesuje naszego Ojca Niebieskiego. (Przyjaciele Boga, 245)

W ten właśnie sposób, prawie nieświadomi, będziemy stąpać po śladach Bożych zdecydowanym i mocnym krokiem. Odczujemy głęboko w naszych sercach, że gdy się jest blisko Pana, słodkimi stają się też ból, wyrzeczenie, cierpienie. Jaką siłę daje dziecku Bożemu takie poczucie bliskości Ojca! Dlatego — cokolwiek się stanie — jestem silny i bezpieczny przy Tobie, Panie i Ojcze mój, który jesteś moją skałą i mocą. (Przyjaciele Boga, 246)


św. Josemaría Escrivá

"Nie tracić nigdy z oczu rzeczywistości nadprzyrodzonej"
Oto lekarstwo na twoje niepokoje: cierpliwość, czystość intencji i patrzenia na rzeczy z perspektywy nadprzyrodzonej. (Bruzda, 853)

Starajmy się więc nie tracić nigdy z oczu rzeczywistości nadprzyrodzonej, w tle każdego wydarzenia upatrywać Boga zarówno w rzeczach przyjemnych, jak i nieprzyjemnych, w chwili ukojenia ale i wtedy, gdy jesteśmy niepocieszeni po śmierci umiłowanej istoty. Twoim pierwszym odruchem winna być zawsze rozmowa z twoim Ojcem Bogiem, szukanie Pana w głębi twej duszy. Nie możemy traktować modlitwy jak rzeczy małej i nieważnej, gdyż jest to jasny znak aktywnego życia wewnętrznego, prawdziwego dialogu miłości. Praktyka stałej modlitwy, która winna być dla chrześcijanina tak naturalna jak bicie serca nie może prowadzić do nieładu psychicznego. (Przyjaciele Boga, 247)

św. Josemaría Escrivá

Tomasz a Kempis (1380-1471) O naśladowaniu Chrystusa (fragmenty)

Szczęśliwy, kto zrozumiał, co znaczy miłować Jezusa i opuścić siebie dla Jezusa.

Innych kochajmy ze względu na Jezusa. Jezusa zaś dla Niego samego.

Wielu ma dzisiaj Jezus tych, co kochają Jego Królestwo niebieskie, ale mało takich, którzy dźwigaliby Jego krzyż. Wielu ma spragnionych Jego pocieszenia, lecz mało pragnących dzielić z Nim ból. Wielu znajdzie przyjaciół do stołu, ale mało do postu.
Wszyscy chcą się z Nim cieszyć, mało pragnie dla Niego i z Nim cierpieć. Wielu idzie za Jezusem do momentu łamania chleba, lecz niewielu aż do wychylenia kielicha męki. Wielu podziwia Jego cuda, mało postępuje za hańbą krzyża.
Wielu kocha Jezusa, dopóki nie zjawią się trudności. Wielu Go chwali i błogosławi, dopóki otrzymuje od Niego jakieś łaski. Gdy zaś Jezus się ukryje i choć na chwilę ich opuści, skarżą się albo całkiem upadają na duchu.

O, jak wiele może czysta miłość Jezusa bez domieszki żadnego własnego dobra czy miłości!

św. Cezary z Arles (+ 543)

Niewiele szkodzi, iż ciało na tym świecie słabnie, byle dusza nienaruszona weszła do nieba Kazanie 50

Wawrzyniec Scupoli (ok. 1530 - 1610)

Tych, którzy zdali sobie sprawę z tego, że prowadzą zepsute życie, i chcieliby je zmienić, szatan zazwyczaj zwodzi i pokonuje bronią, która nazywa się "później, później- łac. cras, cras" (tak kracze kruk). [...] Na tę przynętę złapało się wielu i wielu nadal się łapie. Powodem tego jest nasze zaniedbanie i niepokój, bo w sprawie, która dotyczy zbawienia duszy i czci Boga, nie sięga się z gotowością po jakże potężną broń, zwaną: "teraz, teraz". Dlaczego "później"? Teraz, już! Trzeba sobie powiedzieć: "Czy gdyby zostało mi udzielone >później< i >jutro<, czy drogą do zbawienia i zwycięstwa może być chęć odniesienia nowych ran i spowodowania nowych nieporządków?". [...] Jedynym sposobem uniknięcia tej pułapki oraz pokonania wroga jest natychmiastowe posłuszeństwo Bożym myślom i natchnieniom. Mówię o czynach, a nie o postanowieniach, bo tych ostatnich często się nie realizuje.

źródło:
Wawrzyniec Scupoli "Walka Duchowa", Przekład: Anna Dudzińska-Facca, Klub Książki Katolickiej 2002

"Prawdziwa miłość to wyjście poza siebie samego"

Radość chrześcijańska nie jest uczuciem fizjologicznym: jej podstawa jest nadprzyrodzona i jest silniejsza niż choroba i przeciwności. – Radość nie jest wesołością dzwoneczków, czy zabawy ludowej. Prawdziwa radość jest czymś głębszym czymś co zapewnia nam spokój, napełnia zadowoleniem, choć czasami twarz pozostaje surowa. (Kuźnia, 520)

Niektórzy cały dzień żyją w goryczy. U takiego człowieka wszystko budzi niepokój. Śpi z fizyczną obsesją, że ta jedynie możliwa "ucieczka" nie potrwa długo. Budzi się z wrogim i przygniatającym uczuciem, że ma przed sobą kolejny dzień.

Wielu zapomina, że Pan postawił nas w tym świecie na drodze do wiecznej szczęśliwości; i nie myślą o tym, że mogą ją osiągnąć jedynie ci, którzy idą po ziemi z radością dzieci Bożych. (Bruzda, 305)

Prawdziwa miłość to wyjście poza siebie samego, oddanie się. Miłość niesie ze sobą radość, ale jest to radość, której korzenie mają kształt krzyża. Dopóki przebywamy na ziemi i nie osiągnęliśmy pełni przyszłego życia, nie może być prawdziwej miłości bez doświadczenia ofiary i cierpienia. Cierpienia, w którym się zasmakowuje, które jest miłe, które jest źródłem wewnętrznej radości, ale cierpienia rzeczywistego, ponieważ zakłada ono przezwyciężanie własnego egoizmu i przyjęcie Miłości jako zasady wszystkich i każdego z naszych poczynań. (To Chrystus przechodzi, 43 )

św. Josemaría Escrivá