Lektura nowego testamentu dostarcza nam w tej materii całkowicie niejednoznacznych informacji. Chodzi mianowicie o konflikt między żydowskimi chrześcijanami a tymi nawracającymi pogan. Pierwsi uważali, że aby zostać chrześcijaninem najpierw należy przyjąć zasady prawa mojżeszowego; przeciwnicy uważali, że nie jest to wymagane. Do drugiej grupy zaliczał się m.in. Paweł z Tarsu.

Z tą kwestią związany jest tzw. konflikt antiocheński, opisany przez Pawła w Liście do Galatów: Piotr spożywał w Antiochii posiłki razem z poganami, dopóki nie zjawili się judeochrześcijanie, którzy spowodowali odsunięcie się Piotra (a nawet Barnaby) od chrześcijan nie-Żydów. To spowodowało ostrą reakcję Pawła, który zarzucał Piotrowi niekonsekwencję.

W celu rozwiązania sporu Paweł i Barnaba udali się do Jerozolimy na tzw. sobór jerozolimski gdzie spotkali się m.in. z Jakubem, bratem Jezusa. Dla Jakuba religia i nauka Jezusa była sprawą Żydów i poganie powinni przestrzegać prawa Tory. Kompromis znalazł miejsce podczas soboru jerozolimskiego. Paweł otrzymał zgodę na nieobrzezywanie nowo pozyskanych pogan oraz aby mieli się "powstrzymywać od rzeczy splugawionych przez bałwany, od nierządu, od tego, co zdławione, i od krwi" (Dz 15,20) Paweł przyrzekł także nie wtrącać się do kościoła Jakubowego.

Czy wywiązał się honorowo z umowy z bratem pańskim Jezusa? Przyjrzyjmy się jego późniejszemu nauczaniu:
"O ludzkie to względy ubiegają się ci wszyscy, którzy was zmuszają do obrzezania; chcą mianowicie uniknąć prześladowania z powodu krzyża Chrystusowego. Bo ci zwolennicy obrzezania zgoła się nie troszczą o zachowanie Prawa, a o wasze obrzezanie zabiegają tylko dlatego, by się móc pochwalić waszym ciałem... Bo ani obrzezanie nic nie znaczy, ani nieobrzezanie, tylko nowe stworzenie." - Galatów 6,12-15

"Bracia, chcę, abyście wiedzieli, że moje sprawy przyniosły raczej korzyść Ewangelii, tak iż kajdany [Paweł został uwięziony - przyp.] moje stały się głośne w Chrystusie w całym pretorium i u wszystkich innych. I tak więcej braci, ośmielonych w Panu moimi kajdanami, odważa się bardziej bez lęku głosić słowo Boże. Niektórzy wprawdzie z zawiści i przekory, drudzy zaś z dobrej woli głoszą Chrystusa. Ci ostatni [głoszą] z miłości, świadomi tego, że jestem przeznaczony do obrony Ewangelii. Tamci zaś, powodowani niewłaściwym współzawodnictwem, rozgłaszają Chrystusa nieszczerze, sądząc, że przez to dodadzą ucisku moim kajdanom. Ale cóż to znaczy? Jedynie to, że czy to obłudnie, czy naprawdę, na wszelki sposób rozgłasza się Chrystusa." - Filipian 1, 12

"Jest bowiem wielu krnąbrnych, gadatliwych i uwodzicieli, zwłaszcza wśród obrzezanych [judeochrześcijanie]: trzeba im zamknąć usta, gdyż całe domy skłócają, nauczając, czego nie należy, dla nędznego zysku." - Tytusa 1,10

Zawziętość (Zawiść?) z jaką nie tylko nie zastosował się do swojej obietnicy ale i nazwał swoich rodaków, którzy uwierzyli w Chrystusa pozostawiam waszemu osądowi.

W końcu, Paweł został zmuszony do ponownego spotkania z bratem Jezusa. W swoim liście do Rzymian pisał: "proszę was bracia be posługa moja na rzecz Jerozolimy była dobrze przyjęta" Paweł podarował dary, lecz Jakub ich nie przyjął. Miał pretensje ze Paweł odwodzi od Tory nie tylko pogan, ale tez Żydów - łamiąc wcześniejsze ustalenia, mimo to wciąż dawał mu szanse;

"Widzisz, bracie, ile tysięcy Żydów uwierzyło, a wszyscy trzymają się gorliwie Prawa. O tobie jednak słyszeli, że wszystkich Żydów, mieszkających wśród pogan, nauczasz odstępstwa od Mojżesza, mówisz, że nie mają obrzezywać swych synów ani zachowywać zwyczajów. Cóż więc począć? W każdym wypadku dowiedzą się, żeś przybył. Zrób więc to, co ci mówimy: Mamy tu czterech mężczyzn, którzy złożyli ślub, weź ich z sobą, poddaj się razem z nimi oczyszczeniu, pokryj za nich koszty, aby mogli ostrzyc sobie głowy, a wtedy wszyscy przekonają się, że w tym, czego się dowiedzieli o tobie, nie tylko nie ma źdźbła prawdy, lecz że ty sam przestrzegasz Prawa na równi z nimi. Co zaś do pogan, którzy uwierzyli, posłaliśmy im na piśmie polecenie, aby powstrzymali się od pokarmów ofiarowanych bożkom, od krwi, od tego, co uduszone, i od nierządu." - Dz 21,18

Paweł nie mógł zaprzeczyc, ale zgodził sie na oczyszczenie w synagodze. Żydzi zobaczyli ze w synagodze jest ten który odwodził ich od tory. Paweł uratował się swoim rzymskim obywatelstwem.

Tak nastąpił rozłam. Paweł stał się założycielem nowego ruchu religijnego. Paweł wygrał, a jego stronnicy napisali Swoją wersję nowego testamentu. W istocie, wszystkie 4 kanoniczne ewangelie odzwierciedlają nauki Pawła - człowieka który w odróżnieniu od Jakuba nigdy nie poznał Jezusa osobiście.

Zniszczenie Jerozolimy zniszczyło także nauki Jakuba. Nic z ich nauk nie przetrwało. Wtedy tez zaczęły powstawać ewangelie NT.

Ewangelie tworzą dość idylliczny obraz Palestyny. Wędrowni duszpasterze, uzdrowienia, egzorcyzmy, chodzenie po wodzie. To kompletna dezinformacja. Prawdziwą Palestynę w czasach Jezusa znajdujemy w opisach Józefa Flawiusza. To był wrzący kocioł. Ewangelie powstały kiedy naród żydowski jęczał pod batem rzymskiej okupacji, a jednak prawie o niej nie wspominają. To tak jakby ktoś pisał historie Francji z czasów II wojny światowej i prawie w ogóle nie wymienił Niemców.

Jeszcze przed Jezusem tysiące bojowników umierało na rzymskich krzyżach. Ewangelie nie krytykują Rzymu. Jezus w ew. przedstawiony jest jak ten który stroni od konfliktu z Rzymem, wprost się z nim godzi, samemu Piłatowi mówiąc iż jego władza pochodzi od Boga.

Ps Najstarsze egzemplarze ew. Jana nie posiadają dłuższego zakończenia (rozd. 21) Ew. kończy się na rozd. 20 i na jednym epilogu. Porównajcie J 20.30-31 i J 21.24-25 po jakie diabły ew. Jana posiada dwa epilogi? Wg krytycznych biblistów, pozostałe wersety dodano w celu podkreślenia prymatu papieskiego Piotra. Co za tym idzie: Wiarygodności właśnie tej wersji ewangelii.


Przypisy oraz materiały uzupełniające:
Tajemnice Biblii Jezus Inne Spojrzenie 1 5
http://www.youtube.com/watch?v=cYFLJj36xKI
Polemika dogmatyczna w NT, Paweł vs Jakub:
http://www.racjonalista.pl/kk.php/s,1022/k,2
http://pl.wikipedia.org/wiki/Sob%C3%B3r_jerozolimski
http://pl.wikipedia.org/wiki/List_do_Ga ... _powstania
http://pl.wikipedia.org/wiki/List_do_Rzymian

Taa, szczególnie Ewangelia Mateusza, która w zgodnej opinii biblistów pochodzi ze środowisk judeochrześcijańskich.


Ewangelia Marka powstała przed zniszczeniem Jerozolimy, bo do niego nie nawiązuje.


Szczególnie zabicie Jana Chrzciciela to idylla, albo zmieszanie z krwią ofiar Galilejczyków przez Piłata (Łk 13,1) to istna idylla.


Tyle, że Jezus działał głównie w tetrarchii Filipa, gdzie bezpośrednie wpływy Rzymu nie były aż tak duże.


Bez wątpienia przed Jezusem tysiące bojowników ginęło na krzyżach, pod warunkiem, że chodzi tu nie o bojowników palestyńskich, ale o zbuntowanych niewolników pod wodzą Spartakusa. Do czasu wojny żydowskiej zbrojny opór nie przyjął zbyt wielkiej skali, a Piłat został odwołany ze stanowiska w związku ze swą zbyt brutalną polityką.


Najstarszy rękopis zawierający zdecydowaną większość J 20 zawiera również znaczną część J 21 (papirus 66). Fragmentaryczność wynika z faktu, że ostatnie partie tekstu są najbardziej narażone na uszkodzenie. Chyba chodzi o dłuższe zakończenie Ewangelii Marka, a nie o J 21.


Kim są owi "krytyczni bibliści"? Według każdego poważnego biblisty J 21 dodano w wyniku późniejszej redakcji. Oczywiście absurdalne jest twierdzenie, że intencją było podkreślenie prymatu papieskiego, gdyż fragment ten powstał na wschodzie.

"Taa, szczególnie Ewangelia Mateusza, która w zgodnej opinii biblistów pochodzi ze środowisk judeochrześcijańskich."

Zgodni to są że jej autor był pochodzenia żydowskiego i adresował ją głównie do rodaków. W istocie ewangelia ta, podobnie jak ew. Łukasza, jest kompliacją kilku źródeł (głównie ew. Marka) co już wyklucza go jako naocznego świadka.

"Dziś uczeni są zgodni, że Ewangelie nie były dziełem naocznych świadków, ani też że żadna z nich nie była napisana jedną ręką. Nawet ich źródła rzadko były dziełem naocznych świadków. Przez więcej niż pokolenie materiał ten ulegał licznym przekształceniom i dopracowaniom. Ewangeliści nie byli reporterami w stylu Watergate. Nie mieli dostępu do źródeł. Oni po prostu połączyli oddzielne opowieści i cytaty, wydali je i uzupełnili swoimi własnymi kontekstami, nadając w ten sposób nowe znaczenia temu materiałowi. (...) Zestawienia Ewangelii wykazują, że Mateusz i Łukasz rozbudowali Ewangelię Marka. Tam gdzie są między sobą zgodni, tam też zgadzają się z Markiem; a różnią się między sobą tam, gdzie odbiegają od Marka. Mateusz wziął z Marka ok. 90% narracji i skopiował dosłownie połowę rzeczywistych słów Marka. Żaden apostoł nie mógłby napisać Ewangelii Mateuszowej. Apostołowie nie potrzebowaliby kopiować. Ewangelię Markową, napisał żydowski chrześcijanin z Palestyny, mieszkający w Rzymie. Została na pewno ukończona przed 75 r. n.e., lecz uczeni nie mogą być pewni czy napisano ją tuż przed czy tuż po zburzeniu Jerozolimy w 70 r. Marek był pierwszym, który ułożył okrągłą historię ze słów i czynów Jezusa. Ewangelia Mateusza została napisana w Antiochii w Syrii około roku 80 lub 90." - Peter De Rosa

Te podobieństwa obserwuje się m.in. w: treści, strukturze, kompozycji, słownictwie oraz składni. Wspólna jest chronologia, kolejność wypowiedzi i wygłoszonych mów. Łączy je wspólny schemat kompozycyjny: Jan Chrzciciel, chrzest Jezusa, działalność w Galilei, powrót do Jerozolimy, męka, śmierć i zmartwychwstanie. Autor ew. Jana natomiast koncentruje się na działalności Jezusa w Jerozolimie. U wszystkich Synoptyków wzmiankowane są dwie Paschy w czasie misji Jezusa, u Jana natomiast trzy.

Ponadto liczne są u Mateusza upiększenia ewangelii Marka:
Przykład 1:
Mk 1,32-34 "Uzdrowił WIELU dotkniętych rozmaitymi chorobami i wiele złych duchów wyrzucił"
Mt 8,16 " On słowem wypędził złe duchy i WSZYSTKICH chorych uzdrowił."

Przykład 2:
Mk 5,1-2 "Ledwie wysiadł z łodzi, zaraz wybiegł mu na przeciw z grobów człowiek OPĘTANY przez ducha nieczystego."
Mt 8,28 "...wybiegli Mu naprzeciw DWAJ OPĘTANI, którzy wyszli z grobów, bardzo dzicy, tak, że nikt nie mógł przejść tą drogą."

Przykład 3:
Mk 5,23 "Moja córeczka DOGORYWA, przyjdź i połóżna nią ręce, aby ocalała i żyła".
Mt 9,18 "Panie, moja córka dopiero co SKONAŁA, lecz przyjdź i włóż na nią rękę, a żyć będzie".

Przykład 4:
Mk 6,5-6 "I NIE MÓGŁ TAM ZDZIAŁAĆ ŻADNEGO CUDU, jedynie na kilku chorych położył ręce i uzdrowił ich. Dziwił się też ich niedowiarstwu."
Mt 13,58 "I NIEWIELE ZDZIAŁAŁ TAM CUDÓW, z powodu ich niedowiarstwa."

Przykład 5:
Mk 11,14; 11,20 "Wtedy rzekł do drzewa: "Niech już nikt nigdy nie je owocu z ciebie!" (...) Przechodząc rano ujrzeli drzewo figowe uschłe od korzeni."
Mt 21,19 "I rzekł do niego: "Niechże już nigdy nie rodzi się z ciebie owoc!" I drzewo figowe NATYCHMIAST uschło."

Przykład 6:
Mk 10,46-47 "Gdy wraz z uczniami i sporym tłumem wychodził z Jerycha, NIEWIDOMY żebrak, Bartymeusz, syn Tymeusza, siedział przy drodze. Ten słysząc, że to jest Jezus z Nazaretu, zaczął wołać: "Jezusie, Synu Dawida, ulituj się nade mną!""
Mt 20,29-30 "Gdy wychodzili z Jerycha, towarzyszył Mu wielki tłum ludu. A oto DWAJ NIEWIDOMI, którzy siedzieli przy drodze, słysząc, że Jezus przechodzi, zaczęli wołać: "Panie, ulituj się nad nami, Synu Dawida!""

Przykład 7:
Mk 1,29-31 "Zaraz po wyjściu z synagogi przyszedł z Jakubem i Janem do domu Szymona i Andrzeja. Teściowa zaś Szymona LEŻAŁA W GORĄCZCE. Zaraz powiedzieli Mu o niej. On podszedł do niej i podniósł ją ująwszy za rękę, tak iż gorączka ją opuściła."

Łk 4,38-39 "Po opuszczeniu synagogi przyszedł do domu Szymona. A WYSOKA GORĄCZKA trawiła teściową Szymona. I prosili Go za nią. On stanąwszy nad nią ROZKAZAŁ GORĄCZCE, i opuściła ją."

Przykład 8:
Mk 1,40 "Wtedy PRZYSZEDŁ DO NIEGO TRĘDOWATY i upadając na kolana , prosił Go: "Jeśli chcesz, możesz mnie oczyścić""
Łk 5,12 "Gdy przebywał w jednym z miast, zjawił się człowiek CAŁY POKRYTY TRĄDEM. Gdy ujrzał Jezusa, upadł na twarz i prosił Go: "Panie, jeśli chcesz, możesz mnie oczyścić"."

Przykład 9:
Mk 15,38-39 "A oto zasłona przybytku rozdarła się na dwoje, z góry na dół. Setnik zaś, który stał naprzeciw, widząc, że w ten sposób oddał ducha, rzekł: "Prawdziwie, ten człowiek był Synem Bożym."
Mt 27,51-54 "A oto zasłona przybytku rozdarła się na dwoje z góry na dół; ziemia zadrżała i skały zaczęły pękać. Groby się otworzyły i wiele ciał Świętych, którzy umarli, powstało. I wyszedłszy z grobów po Jego zmartwychwstaniu weszli oni do Miasta Świętego i ukazali się wielu. Setnik zaś i jego ludzie, którzy odbywali straż przy Jezusie, widząc trzęsienie ziemi i to, co się działo, zlękli się bardzo i mówili: "Prawdziwie, Ten był Synem Bożym"."

Przykład 10:
Mk 6, 42-44 "Jedli wszyscy do sytości. i zebrali jeszcze dwanaście pełnych koszów ułomków i ostatków z ryb. A tych, którzy jedli chleby, było PIĘĆ TYSIĘCY mężczyzn."
Mt 14, 20-21 "Jedli wszyscy do sytości, i zebrano z tego, co pozostało, dwanaście pełnych koszy ułomków. Tych zaś, którzy jedli, było około PIĘĆ TYSIĘCY mężczyzn, nie licząc kobiet i dzieci."

"Ewangelia Marka powstała przed zniszczeniem Jerozolimy, bo do niego nie nawiązuje"

Jak nie nawiązuje jak wspomina wszystko tak samo? Rozd. "Jezus zapowiada zburzenie Jerozolimy", "O znakach zbliżania się końca świata", "O końcu świata", "Wezwanie do czujności" są u niego obecne tak samo jak u pozostałych synoptyków - Mk 13,1-37
Ponadto jest ona nawet nieco bardziej rozbudowana od ew. Łukasza, co nie oznacza przecież że ew. Łk powstała wcześniej.

Można też znaleźć głosy przeciwne: "...mowa eschatologiczna Jezusa z rozdziału 13 zawiera ogólnikowe sformułowania, "ohyda spustoszenia" przedstawiona jest bez jakichkolwiek aluzji do wydarzeń historycznych i nie opisuje faktu, który się wydarzył. Jezus poleca uczniom by "uciekali w góry", tymczasem wierni udali się do Pelli w Transjordanii (Euzebiusz, HE, III, 5.3). Fałszywi prorocy nie posiadają cech konkretnych postaci historycznych, świątynia i "chleby pokładne" traktowane są jako ówczesne obiekty."

Ciekawe że wzmianka o ucieczce w góry znajdujemy także u Matusza 24,16. Nie bardzo także rozumiem co to znaczy że "Fałszywi prorocy nie posiadają cech konkretnych postaci historycznych" skoro u Matusza także ich nie posiadają. I na jakiej podstawie "świątynia i "chleby pokładne" traktowane są jako ówczesne obiekty." W każdym razie nie przesądza to żadnej sprawy. Ew. Mt i Łk mogły równie dobrze nie przedstawiać świątyni "ówcześnej" ponieważ powstały znacznie później nawet w latach 80' lub 100'.

"Najstarszy rękopis zawierający zdecydowaną większość J 20 zawiera również znaczną część J 21 (papirus 66). Fragmentaryczność wynika z faktu, że ostatnie partie tekstu są najbardziej narażone na uszkodzenie. Chyba chodzi o dłuższe zakończenie Ewangelii Marka, a nie o J 21."

Faktycznie wcześniejsze papirusy są bardzo skąpe.

"Kim są owi "krytyczni bibliści"? Według każdego poważnego biblisty J 21 dodano w wyniku późniejszej redakcji.

Zgadza się, podobnie jak każdy poważny biblista nie zaprzeczy że ów rozdział nie mógł: wyjść z pod ręki innego autora, później i w konkretnym celu. (Podobnie Mk 16,9-20 w którym pojawiają się relacje o świadkach zmartwychwstania.)

"Oczywiście absurdalne jest twierdzenie, że intencją było podkreślenie prymatu papieskiego, gdyż fragment ten powstał na wschodzie."

Prymat papieski to rzeczywiści niewłaściwe określenie. Więc użyje innego: Prymat Kościoła piotrowego. Lepiej? To że znaleziono go w Egipcie nie świadczy zresztą że nie mógł powstać gdzie indziej. To tak na marginesie.

Tyle na razie.

Nie chcę tu przytaczać cytatów autorów wskazujących na judeochrześcijański charakter Ewangelii Mateusza, bo są to teolodzy chrześcijańscy (M. Uglorz, J.R.r. Porter) co zapewne mogłoby rzutować na ich obiektywność. W każdym razie, chociaż Ewangelia Marka jest skierowana do poganochrześcijan, to drugie źródło Ewangelii Mateusza, a więc źródło Q, ma charakter wyraźnie judeochrześcijański. Zresztą nie wiadomo, czy Mateusz opierał się na ostatecznej wersji Ewangelii Marka, czy na Proto-Marku, a sama Ewangelia Marka mogła powstać niekoniecznie w Rzymie, ale i w Palestynie (W. G. Kümmel, W. Marxen). Nawet jeśli Ewangelia Mateusza została poddana późniejszej redakcji, która nieco "wygładziła" ją w duchu poganochrześcijańskim, to judeochrześcijański charakter w wielu miejscach został zachowany.


No tak nie do końca. Jezus w Ewangelii Marka oczywiście zapowiada nadchodzącą klęskę, co nie jest dziwne w przypadku apokaliptycznego proroka, i z racjonalistycznego punktu widzenia może być diagnozą napiętej sytuacji, a nie wizją konkretnych zdarzeń. Mówi jednak językiem apokaliptycznym. I tak u Marka czytamy o "ohydzie spustoszenia", a nie - jak u Łukasza - o Jeruzalem oblężonym przez wojska czy deptaniu Jeruzalem przez pogan.


Tyle, że fragment ten nie mógł powstać w oderwaniu od środowiska autora reszty Ewangelii, bo fałszerstwo byłoby łatwo wykryte. A jest powszechnie uznane, że Ewangelia Jana powstała na wschodzie. Prawdopodobnie tradycja starochrześcijańska nie myli się, uznając Efez za miejsce jej powstania.

Chciałem sprostować wypowiedź w jednym z moich postów:

Istotnie, niedługo po śmierci Heroda Wielkiego w Judei wybuchło powstanie, a po jego stłumieniu Warus ukrzyżował 2000 Żydów. Wydarzenie to wywarło duży wpływ na żydowską świadomość i znacząco pogorszyło relacje pomiędzy Żydami a Rzymianami. Mimo wszystko istniała niemała grupa Żydów nastawionych prorzymsko, większość uczonych w piśmie nawoływała do lojalności wobec Rzymu i w myśli żydowskiej obecna była myśl o boskim pochodzeniu władzy (za: Bielecki S., Tło polityczne, kulturowe i społeczne perykopy o obowiązkach chrześcijanina wobec społeczności świeckiej (Rz 13,1-10), Collectanea Theologica 70 (2000) nr 3; artykuł dostępny w bazie http://www.biblistyka.umk.pl/).