W odniesieniu do natury partykularnej kobieta jest czymś niedoszłym i niewydarzonym. - św. Tomasz z Akwinu

Kiedyś stawiałem piwo za znalezienie źródła tego cytatu. Nikt nie potrafił.

A tak poza tym wszystkie te tomaszowe kwiatki o kobietach (wilgotne wiatry) to produkt filozofii arystotelesowskiej opartej na żywiołach (kobieta ma większy odsetek żywiołu wody, więc wilgotne wiatry), a nie coś wyciągniętego z myśli chrześcijańskiej.

No to proszę o piwo. Toż to cytat z Sumy Teologicznej. Tam zresztą więcej ciekawostek jest

Zagadnienie 92 http://www.newadvent.org/summa/1092.htm

http://www.corpusthomisticum.org/sth1090.html

... czy to tłumaczenie (przytoczone wyżej) plątające się w necie jest w 100% akuratne - nie umiem powiedzieć.
Tu mógłby się @medieval wypowiedzieć.

Tak też jest w tym wypadku, tu także odnosił się do tego co powiedział filozof.

Odnosił czy nie, tak właśnie pisał. I pewnie tak uważał. Ja nie twierdzę nigdzie, że te cytaty są natchnione biblijnie czy coś. Ba, nawet przeciwnie, chyba. Ksiądz Oko twierdzi, że to Jezus pierwszy głosił równość płci, a tymczasem Tomasz z Akwinu wyraźnie uważa kobiety za coś gorszego!

eureka.

Tłumaczenie jest jak najbardziej ok.
Ale.
Jest wyrwane z kontekstu.
Parę linijek dalej


Pozostaje więc internetowym dochodzeniowcom zrozumienie najpierw czym jest:
- natura partykularna
- natura powszechna

i przeanalizowanie czy w takim ujęciu sformułowanie św. Tomasza jest obraźliwe i poniżające, czy może jednak nie.
Powodzenia w zgłębianiu mysli filozoficznej.

Warto przeczytać całą odpowiedź św. Tomasza:

Na 1. W odniesieniu do natury partykularnej kobieta jest czymś niedoszłym i niewydarzonym. Czemu? Bo tkwiąca w nasieniu siła czynna8 zmierza do utworzenia czegoś doskonałego: podobnego do siebie co do płci męskiej. A że rodzi się kobieta, dzieje się to albo z powodu słabości siły czynnej, albo z powodu jakiejś niedyspozycji materii, albo też spowodowało to coś z zewnątrz, np. wiatry południowe, o których [Filozof] pisze9, że są wilgotne. Natomiast w odniesieniu do natury powszechnej kobieta nie jest czymś niewydarzonym, ale z zamierzenia natury jest przeznaczona do dzieła rodzenia. A to zamierzenie natury powszechnej zależy od Boga, który jest powszechnym twórcą natury. I dlatego, ustanawiając naturę, powołał do bytu nie tylko mężczyznę, ale i kobietę.

Przy tym trzeba podkreślić, że św. Tomasz polemizuje tutaj z "Filozofem" (czyli Arystotelesem), od którego to cytuje stwierdzenie: „Kobieta Jest to mężczyzna niewydarzony”. "Niewydarzenie" kobiety jest więc, dla św. Tomasza, punktem widzenia filozofii naturalnej, który jednak należy uznać za jedynie "partykularny". Nie ma tu, oczywiście, mowy o żadnym świadomym "poniżeniu". Św. Tomasz był chłodnym racjonalistą, rzecz jasna, swojego czasu.

Jeszcze o coś innego chodzi.

Św. Tomasz, wzorujac się na swoim mistrzu, Arystotelesie pisał o metafizyce i o metafizycznych (a więc wymykających się rozważaniom naukowym, albo pozanaukowych w sensie nauki eksperymentalnej) aspektach tego, że kobieta moze narodzić się z mężczyzny.
Ówcześni filozofowie trzymali sie ściśle pojęć i w ujęciu metafizycznym oczywiste było dla nich, że z nasienia mężczyzny powinien urodzić się mężczyzna.
Skoro przychodzi na swiat dziewczynka to znaczy, ze jest to "mężczyzna niewydarzony".
I teraz co znaczy słowo "niewydarzony"?
Dla nas dzisiaj to określenie pejoratywne kogoś kiepskiego, ułomnego, nieudanego, niefortunnego, niepomyślnego, chybionego, nietrafnego, niecelnego, poronionego, niezręcznego, niezdarnego, kogoś, kto się nie udał.... itd.

Tymczasem w łacinie, a więc w języku, w którym pisał św. Tomasz mamy do czynienia ze słowem "occasionatum", a więc określeniem czegoś, co wydarzyło sie przypadkowo, "nie wydarzyło się zgodnie z zasadą metafizyczną", a więc "nie-wydarzonym", "źle-wydarzonym".

I chodzi o "naturę partykularną", a więc naturę konkretnej kobiety w odniesieniu do jej "pochodzenia od nasienia mężczyzny", a nie o naturę powszechną, czyli o naturę kobiet w ogóle, które nie są "nie-wydarzone" gdyż w kategoriach metafizycznych ich natura związana jest z pewnym celem i cel ten jest realizowany (dzieło rodzenia).

"Nie-wydarzoność" dotyczy niedoskonałości metafizycznej, gdyż skutek ma być pełnym odbiciem przyczyny, a nie jest: z mężczyzny rodzi sie kobieta (metafizycznie - przypadkowo).

Mamy po prostu problemy z polskimi tłumaczeniami.
W języku francuskim np. zdanie Arystotelesa brzmi: La femelle est un mâle manqué, produit par le hasard - czyli powstała przez przypadek a nie "niewydarzona"

A angielskie tłumaczenie jest jeszcze ciekawsze:

As regards the individual nature, woman is defective and misbegotten, for the active power of the male seed tends to the production of a perfect likeness in the masculine sex; while the production of a woman comes from defect in the active power.


Czyli kobieta jest uszkodzona i haniebnego pochodzenia, jako że czynna moc męskiego nasienia dąży do stworzenia płci męskiej, a jeśli powstanie żeńska, to znaczy że owa moc była wadliwa.

Niezłe.

A będziemy przerzucali się tłumaczeniami czy odnosili do oryginału?
Polskie tlumaczenie oddaje niezręczność i ubóstwo naszego języka filozoficznego i, niestety niekorzystnie wpływa na odbiór św. Tomasza.
Dlatego Kościół zachodni zawsze preferował łacinę i studiowanie dzieł filozofów i teologów w oryginale.

Pieśń słoneczna - św. Franciszek z Asyżu
http://www.youtube.com/watch?v=zwKfYn3BO7k