A wolna wola dotyczy możliwości działania złego mimo rozpoznania dobra.

jak komuś wymordują rodzinę to raczej na 100% on i cale otoczenie uzna to za zło,
chyba ze jest nienormalny.
tak samo, jak podejdę do kogoś na ulice i go kopne w tył.. ,
to tez to będzie według niego zło (mini zło) którego w danym dniu doświadczył.

tylko to miałam na myśli, bo nie lubię współczesnego relatywizmu, który ogłupia ludzi.
jest zło i dobro, po których jasno widać co jest dobre, a co złe.

Mogą być różne definicje wolnej woli.

też mam przyjaciółkę, ze schroniska Każdego dnia stara się pokazywać, jak bardzo nas kocha i stara się zasłużyć na naszą miłość - chociaż nie musi... najbardziej wzruszające jest to, jak myśli, że zrobiła coś złego i tak bardzo stara się wtedy upewnić, że dalej ją kochamy, wkłada główkę pod moją rękę żeby ją głaskać, i ma taki lęk w oczkach...Ktoś ją kiedyś krzywdził bardzo :/ Nie ma jak ludzie..:/ Dla ludzi krzywdzących dzieci i zwierzęta nie mam żadnej litości..

Łącznie ze sprawcą? A co np. z wojną? Jak Europejczycy z krajów walczących z państwami Osi ( w większości przecież chrześcijanie!) oceniali np. zbombardowanie Drezna czy Hiroszimy, które to wydarzenia z pewnością spełniają kryteria "wymordowania całej rodziny" po wielokroć?

myślę, ze tak. przecież są ludzie stający po stronie zła.



jak oceniamy wojnę, która się odbywa w miejscu gdzie my sami nie żyjemy,
to taki osad jest jedynie pustym osadem i nie należy tego traktować na poważnie.
każdy kto doświadczył wojny na własnej skórze, jako ofiara a nie atakujący, ten wie ze to zło.

Ja nie pytałam o zasady karmienia psa. Mogłeś być pod namiotami i zostałeś z ostatnim kawałkiem mięsa. Ja zapytałam o zupełnie coś innego. Zanim zaczniesz atakować kogoś zastanów się nad sensem pytania. Dotyczyło tego kogo potraktujesz jako ważniejszego.

To samo działanie inaczej odbiera osoba o niskiej samoocenie skupiona na sobie, inaczej osoba o dystansie do siebie. Starzy mnichowie powiadają, że do przerzucania się złośliwostami musisz sobie znaleźć odpowiednią osobę. Dla jednej osoby żart, dla innej złośliwość...

Już to dzisiaj wyjaśniałam.

Odpowiedź umieściłam pisząc o świadomości viewtopic.php?p=670576#p670576

Szczeniak mojej mamy (bokserka) została skopana dotkliwie przez żołnierza. Żyła 10 lat i przez cały czas należało na nią uważać jak w pobliżu znajdował się mężczyzna w mundurze (nie było ważne czy to policjant, strażak czy kolejarz). Niesamowicie szczekała i rwała się do tego człowieka. Mechanizm tego zachowania jest dla mnie oczywisty.

Uczyć od zwierząt...

Jeśli przyjaźń z czlowiekiem stawiamy na równi z psem...
O prawach przyjaźni pisałam.
viewtopic.php?p=669551#p669551
Nieporozumienia...czasem to tylko wina terminologii.

Moja też jest ze schroniska Owczarek niemiecki (czego nie było widać, kiedy ją braliśmy. Tak strasznie wtedy wyglądała). To był piesek mojego Taty. W ogóle nie odstępowała Go na krok. Po Jego śmierci przerzuciła wszystkie uczucia i emocje na mnie. Na początku nie mogłam wyjść normalnie z domu, bo zaczynała wyć i drapać za mną do drzwi. Tak bardzo bała się, że się ją zostawi. Jest naprawdę najwierniejszym i cudownym psem. Nie znam takiego drugiego Natomiast kiedy braliśmy ją ze schroniska, to był wrak psa. Przede wszystkim panicznie się bała. Nie można było powiedzieć czegoś mocniejszym głosem, czy wziąć smyczy do ręki, bo robiła ze strachu pod siebie Poza tym krwawiła z nerek, bo tak była bita Rozszarpałabym bez litości <censored> , który jej to robił.
A drugim takim moim przyjacielem jest kot. Też wzięty ze schroniska. Też nie odstępuje mnie na krok. Spsiał kompletnie i chodzi za moja nogą. Rozumie to co do niego mówię i robi ze mną dokładnie wszystko. Nawet zmywa czy siedzi ze mną na giełdzie i śledzi wykresy A jak się kąpię, to czeka na mnie pod kabiną prysznicową
Pozostałe trzy sztuki zwierzyny też są cudowne i bardzo są za mną. Ale te zwierzaki wzięte już jako dorosłe ze schroniska... naprawdę, nie znam bardziej wiernych i oddanych zwierząt

@mkb

Dobrze, ale mówimy przecież właśnie o relatywizmie wynikającym z różnych przyczyn - bezmyślności, ignorancji, braku zaangażowania lub przeciwnie, zbytniego zaangażowania, obojętności lub zaślepienia emocjami... wiadomo, że w idealnym świecie nikt dobra i zła by nie relatywizował i dla wszystkich jasne by było co jest czym, co logicznie powinno prowadzić do całkowitego zaniku zła rozpoznanego jako zło, jeśli prawdą jest, że człowiek potrzeby zła jako takiego w sobie nie ma (a moim zdaniem nie ma).

Mam jednak wrażenie, że nie żyjemy w idealnym świecie.

Oczywiście. Tak samo jak mogą być różne definicje dobra i zła.

Odpowiedź na te dwa fundamentalne pytania nijak nie rozjaśnia sytuacji w kwestii istnienia zera, jednego, dwóch, piętnastu czy miliona bogów.

Dlaczego nie wzięła banana i nie podzieliła się nim? Dlaczego nie oddala swego banana drugiej małpie?

To prawda, bo przed tymi fundamentalnymi pytaniami należy zapytać o człowieka. Ile razy mam pisać o tym samym?

Może na to nie wpadła? To jednak małpa...

Niemniej faktem jest, że zachowanie opisane przez Jajko nie musi mieć podstaw w moralności. Ot, choćby ludzie autystyczni często źle reagują na zmiany schematów odmawiając podjęcia aktywności, możliwe, że małpa zachowała się podobnie - wycofała się wobec sytuacji nietypowo asymetrycznej. Moralność (czy raczej: empatia) jest tu możliwym, ale nie jedynym wyjaśnieniem.

O, w ogóle przyszło mi przy okazji do głowy, że można szukać definicji moralności gdzieś na przecięciu intelektu i empatii, traktować ją jako zdolność wykorzystania intelektu w interakcjach empatycznych, przenoszenia ich w sferę przewidywań i hipotez (co byłoby zatem niedostępne dla zwierząt), lub zgoła odwrotnie - jako władzę moderowania strategii zaspokajania potrzeb, jakie podpowiada nam intelekt, przez empatię/współodczuwanie .

O podzieleniu się naukowiec rzeczywiście nie wspomniał. Może małpa na to nie wpadła. W końcu nikt nie oczekuje, że małpie poczucie moralności jest takie samo jak ludzkie. Niemniej jest. Małpa pokazała pewne elementarne zachowanie, pewne elementarne poczucie sprawiedliwości.

Przedtem wspominałaś chyba o pocieszeniu. Naukowiec pokazał przykład małej małpki, która ewidentnie pocieszała dużą, która to przegrała bójkę i się tym bardzo martwiła.

Takie zachowania do podstawowe filary moralności. Małpy wydaja się to rozumieć i stosować w życiu.

A co do pytania o człowieka, które to pytanie powinno paść przed pytaniami fundamentalnymi, to ja nic z tego nie rozumiem. Jestem prostym ścisłym umysłem. Do mnie trzeba konkretnie.