Po pierwsze - nie bać się:)
Po drugie - w stresie trzymać się konstrukcji wypowiedzi i nie rwać akapitów, najlepiej zanim zaczniesz pisać zrób trzy głębokie wdechy i w brudnopisie zrób szybki schemacik. Nie myśl o tym jak o pisaniu, tylko pomyśl, że musisz przekazać spójną wypowiedź - czytający ma zrozumieć o co Ci chodzi. Piszesz jak dla idioty, ale ładnym językiem:)
Po trzecie - ogarnij ilość miejsca, na podstawowym jest zwykle mniej niż na drugim poziomie.
Unikaj:
- gmatwania się w jakieś skomplikowane tłumaczenia (masz za mało czasu i miejsca) - lepiej wyrazić coś prosto
- sięgania do literatury światowej jeśli nie jesteś pewien
Generalnie wypracowanie maturalne w obecnej formie ma z "pisaniem" niewiele wspólnego

, tzn. bardzo średnie prace na maturze są oceniane bardzo dobrze, a prace fantastyczne, gdzie piszący popisuje się erudycją i znajomością literatury i kultury - średnio. Sam wyciągnij wnioski:)
Schematyczne wstępy najczęściej odnoszą się do jakiegoś mało istotnego aspektu, żeby wyrobić normę. Wyglądają okropnie "literacko" ale ratują tyły maturzystom:) Zawsze pasuje "ludzie od dawna rozważali kwestię X i do dziś spory wśród myślicieli nie milkną"

Albo: kwestie X zawsze były obecne w literaturze i kulturze itd. Potem przechodzisz do tematu (możesz powtórzyć), przytaczasz (jeśli trzeba) na jakich pracach literackich bazujesz (warto umiejscowić je w czasie, epoki, lata, możesz dodać w jakich warunkach powstawały) i informujesz co z nimi zrobisz (porównasz, scharakteryzujesz, omówisz, zastanowisz się, spróbujesz dociec itd.). Czyli - zdanko na dzień dobry, potem temat, baza (literatura, faktografia itd.), rodzaj pracy.
Sprytni odwracają pytanie i mają wstęp:)
Przydatnych zwrotów
- badacze powszechnie uważają
- można stwierdzić
- można zaryzykować stwierdzenie
- należy również wspomnieć
- nawiązując
- warto przytoczyć
- naturalnie nie należy wyciągać zbyt daleko idących wniosków, ale można zaryzykować twierdzenie
- powszechnie przyjmuje się
- uważa się
- należy mieć na uwadze
Unikaj pisania w pierwszej osobie poza wstępem i zakończeniem, lepiej wyglądają formy bezosobowe.
Nie mieszaj epok literackich, zwłaszcza tych "blisko siebie". Już lepiej nie napisać nic, niż pomylić pozytywizm z Młodą Polską. Najlepiej epoki wkuwać skojarzeniami.
I warto przewertować cały arkusz - często w innych pytaniach mogą znaleźć się jakieś podpowiedzi, przez zupełny przypadek.